1. Lí do chọn đề tài:
Cùng với sự phát triển của đất nước đó sự là tăng trưởng kinh tế và những mục tiêu phát triển xã hội mà chính phủ đặt ra, nhu cầu về giao thông cũng đang được
gia tăng cả về số lượng và chất lượng.“Các loại phương tiện giao thông ở đường bộ, đường không, đường thuỷ phát triển không ngừng đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.“Chính vì vậy mà vào thời điểm này tai nạn giao thông và những bức xúc về giao thông lại đang gây những sức ép nặng nề”lên xã hội.”Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
Theo thống kê cho thấy hơn 90% số vụ tai nạn có nguyên nhân là người điều khiển phương tiện vi phạm luật giao thông.“Theo báo cáo của cục Cảnh sát giao thông thì tình hình trật tự ATGT trên địa bàn cả nước từ ngày 16/12/2017 đến 15/6/2018, toàn quốc xảy ra 8.999 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 4.103 người, bị thương 7.027 người.“So với 6 tháng đầu năm 2017, số vụ TNGT giảm 594 vụ (giảm 6,19%), số người chết giảm 31 người (giảm 0,75%), số người bị thương giảm 908 người (giảm 11,44%). Trong đó, đường bộ: xảy ra 8.889 vụ, làm chết 4.027 người, bị thương 6.997 người. Đường sắt xảy ra 62 vụ, làm chết 53 người, bị thương 28 người.” Đường thuỷ nội địa xảy ra 40 vụ, làm chết 22 người, bị thương 2 người.Tuy có được những kết quả nổi bật, nhưng trật tự an toàn giao thông vẫn luôn diễn biến phức tạp. Đặc biệt, TNGT xảy ra đối với trẻ em ở lứa tuổi học sinh đang được đánh giá là đặc biệt nghiêm trọng, là mối lo chung của toàn xã hội. Theo thống kê, trung bình mỗi năm có khoảng 2.000 trẻ em thiệt mạng vì TNGT trên cả nước. Tình trạng trẻ em vi phạm quy tắc giao thông khi điều khiển xe đạp diễn ra phổ biến, tiềm ẩn nguy cơ TNGT.Vì vậy cần phải có nhiều chương trình phối hợp với nhà trường giúp giảm thiểu TNGT.Có nhiều nguyên nhân dẫn tới sự gia tăng về TNGT tại lứa tuổi học sinh, một trong số đó phải kể tới nhận thức của các em chưa được nâng cao.”
Khi ATGT đã trở thành chương trình giáo dục không thể thiếu cho các em học sinh tiểu học thì nhiệm vụ cấp thiết đặt ra đối với ngành giáo dục là phải xây dựng một thế hệ tương lai có kiến thức và ý thức tuân thủ luật giao thông, có cách xử sự văn minh khi tham gia giao thông.“Việc giáo dục cho trẻ em thiếu niên nhi đồng hiểu rõ về luật giao thông, xây dựng thói quen có ý thức tốt trong việc chấp hành luật giao thông là hết sức cần thiết, ngay từ khi còn nhỏ, ở lứa tuổi tiểu học, các em được học một số kiến thức về luật giao thông sơ khởi, giúp các em tham gia giao thông cùng gia đình hay tự bản thân tham gia giao thông bằng phương tiện thô sơ (xe đạp) hoặc đi bộ, hiểu rõ về các chỉ dẫn của biển báo để thực hiện cho đúng và không bị ảnh hưởng bởi tai nạn giao thông.“Chính vì thế, Giáo dục an toàn giao thông trong nhà trường tiểu học là một việc làm hết sức thiết thực và lâu dài, nhằm giáo dục thế hệ trẻ là những người có ý thức chấp hành nghiêm túc Luật giao thông trong tương lai thì ngay từ lúc con người mới tiếp nhận kiến thức ban đầu.”Dựa trên sự chỉ đạo chung của cả nước, bản thân là một giáo viên công tác dạy và học trong nhà trường, tôi nhận thấy chúng ta cần phải chuyên tâm tích cực nghiên cứu để tìm ra những biện pháp cụ thể nhằm góp phần hữu hiệu hóa các hoạt động trong việc giảng dạy và cung cấp kiến thức an toàn giao thông đồng thời hướng dẫn giáo dục giúp cho các em nhận thức có thái độ đúng về việc nghiêm chỉnh chấp hành Luật giao thông và hành vi thói quen tốt khi tham gia giao thông. Đó là lý do tôi chọn đề tài :“Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học.””
2. Tên sáng kiến:
Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học.
3. Tác giả sáng kiến:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử
Từ tháng 9 năm 2019
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
7.1. Cơ sở lí luận
7.1.1. An toàn giao thông là gì ?
Theo từ điển Tiếng Việt: “An toàn là đảm bảo tốt, không gây thiệt hại dù lớn hay nhỏ về vật chất và tính mạng của con người”. An toàn giao thông là khái niệm luôn gắn liền với hoạt động của con người trong lĩnh vực giao thông. Theo tác giả Đỗ Đình Hoà (Học viện cảnh sát nhân dân) thì : “An toàn giao thông là sự việc đảm bảo không có những việc xảy ra ngoài ý muốn chủ quan của con người. Khi các đối tượng tham gia giao thông, đang hoạt động trên địa bàn giao thông công cộng tuân thủ các quy tắc an toàn giao thông, không có sự cố gây thiệt hại về người và tài sản cho xã hội”.Đây là một khái niệm có tính chất khái quát cao và có ý nghĩa khoa học vì an toàn giao thông luôn gắn với hành vi của con người trong lĩnh vực giao thông song không nhất thiết phải có phương tiện giao thông (VD: Đi bộ trên vỉa hè). Quan niệm như vậy sẽ khái quát hơn so với việc coi an toàn giao thông là “bảo đảm an toàn khi đi trên các phương tiện giao thông” như một số tác giả khác.
An toàn giao thông phải luôn gắn liền với mọi người không kể ở đâu, lúc nào khi tham gia giao thông. An toàn giao thông gồm :
-An toàn giao thông đường bộ.
-An toàn giao thông đường sắt.
-An toàn giao thông đường thuỷ (gồm nội thuỷ và hàng hải).
-An toàn giao thông hàng không.
Bên cạnh đó còn có những vấn đề an toàn giao thông hỗn hợp như đường sắt và đường bộ.“Như vậy, an toàn giao thông là các hành vi văn hóa khi tham gia giao thông bao gồm việc chấp hành luật giao thông, có ý thức khi tham gia giao thông.An toàn giao thông còn là sự an toàn đối với người tham gia lưu thông trên các phương tiện đường bộ, hàng hải, hàng không, là cư xử phù hợpkhi lưu thông trên các phương tiện giao thông.”
7.1.2 Giáo dục an toàn giao thông là gì ?
Giáo dục là một quá trình dạy và học nhằm chuẩn bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết hoặc làm thay đổi hành vi có hại bằng hành vi có lợi.“Giáo dục cũng là quá trình giao tiếp hai chiều qua đó người dạy và người học cùng chia sẻ hiểu biết, kinh nghiệm và cùng học tập lẫn nhau.“Về cơ bản, các giáo trình về giáo dục học ở Việt Nam đều trình bày “Giáo dục là hiện tượng xã hội đặc biệt, bản chất của nó là sự truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử – XH của các thế hệ loài người.”Có nhiều người đưa ra các khái niệm về giáo dục an toàn giao thông như:”
Giáo dục an toàn giao thông là quá trình giao tiếp giữa người dạy và người học để chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm trong lĩnh vực giao thông, nhằm định hướng, kêu gọi ý thức giao thông cao nhất cho mỗi cá nhân người học. Ở điều kiện kinh tế xã hội và nhu cầu hiện nay, giáo dục an toàn giao thông cũng có thể xem là một tính cộng đồng khi tất cả các hoạt động xã hội đều có lồng ghép sự kêu gọi ý thức tham gia giao thông ở mỗi người.
“Giáo dục an toàn giao thông là quá trình hình thành và phát triển kĩ năng tham gia giao thông an toàn dưới ảnh hưởng của tất cả các hoạt động từ bên ngoài, được thực hiện một cách có ý thức của con người trong nhà trường, gia đình và ngoài xã hội.”Ví dụ:“Ảnh hưởng của các hoạt động đa dạng nội khóa, ngoại khóa của nhà trường; ảnh hưởng của lối dạy bảo, nếp sống trong gia đình; ảnh hưởng của sách vở, tạp chí; ảnh hưởng của những tấm gương của người khác;…”
Giáo dục an toàn giao thông còn được hiểu là hệ thống những tác động có mục đích xác định được tổ chức một cách khoa học (có kế hoạch, có phương pháp, có hệ thống) của nhà trường nhằm phát triển kĩ năng và ý thức tham gia giao thông cho học sinh.
Ở lứa tuổi học sinh tiểu học, giáo dục an toàn giao thông được hiểu là quá trình truyền đạt những kiến thức và kỹ năng cần thiết về giao thông để mỗi cá thể học sinh khi tham gia giao thông đều có sự định hướng, ý thức hình thành và sự chấp hành, tuân thủ các luật giao thông đường bộ do nhà nước quy định. Đề từ đó làm căn cứ cho việc phát triển ý thức học tập hành vi giao thông tự chủ ở mỗi cá nhân các em HS về sau.
7.1.3.Đặc điểm của học sinh Tiểu học
Đối tượng của cấp tiểu học là trẻ em từ 6 đến 11 tuổi. Học sinh tiểu học là một thực thể hồn nhiên, ngây thơ và trong sáng.“Ở mỗi trẻ em tiềm tàng khả năng phát triển về trí tuệ, lao động, rèn luyện và hoạt động xã hội để đạt một trình độ nhất định về lao động nghề nghiệp, về quan hệ giao lưu và chăm lo cuộc sống cá nhân, gia đình.“Trẻ em ở lứa tuổi tiểu học là thực thể đang hình thành và phát triển cả về mặt sinh lý, tâm lý, xã hội các em đang từng bước gia nhập vào xã hội thế giới của mọi mối quan hệ.”Hệ thống các đặc điểm và đặc tính phát triển của lứa tuổi 6-11 thông qua các nghiên cứu khoa học đã được thông qua.”
7.1.4. Nhận thức và sự phát triển trí tuệ ở học sinh tiểu học
Nếu như ở bậc mầm non hoạt động chủ đạo của trẻ là vui chơi, thì đến tuổi tiểu học hoạt động chủ đạo của trẻ đã có sự thay đổi về chất, chuyển từ hoạt động vui chơi sang hoạt động học tập.“Tuy nhiên, song song với hoạt động học tập ở các em còn diễn ra các hoạt động khác như: Hoạt động vui chơi, hoạt động lao động, hoạt động xã hội.“Sự phát triển trí tuệ hay còn gọi là phát triển nhận thức của học sinh tiểu học đã được các nhà khoa học nghiên cứu và xác định 2 quá trình từ cảm tính đến lý tính.”Nhận thức cảm tính là do các cơ quan cảm giác:“Thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác, xúc giác đều phát triển và đang trong quá trình hoàn thiện.”Và cơ quan tri giác của học sinh tiểu học mang tính đại thể, ít đi vào chi tiết và mang tính không ổn định: ở đầu tuổi tiểu học tri giác thường gắn với hành động trực quan, đến cuối tuổi tiểu học tri giác bắt đầu mang tính xúc cảm.”
Nhận thức lý tính gồm tư duy mang đậm màu sắc xúc cảm và chiếm ưu thế tư duy trực quan hành động.“Các phẩm chất tư duy chuyển dần từ tính cụ thể sang tư duy trừu tượng khái quát.“Khả năng khái quát hóa phát triển dần theo lứa tuổi, lớp 4, 5 bắt đầu biết khái quát hóa lý luận.Tuy nhiên, hoạt động phân tích, tổng hợp kiến thức còn sơ đẳng ở phần đông học sinh tiểu học. Đặc biệt, tưởng tượng của các em trong giai đoạn này bị chi phối mạnh mẽ bởi các xúc cảm, tình cảm, những hình ảnh, sự việc, hiện tượng đều gắn liền với các rung động tình cảm của các em.”Ngôn ngữ có vai trò hết sức quan trọng đối với quá trình nhận thức cảm tính và lý tính của trẻ, nhờ có ngôn ngữ mà cảm giác, tri giác, tư duy, tưởng tượng của trẻ phát triển dễ dàng và được biểu hiện cụ thể:”
Trí nhớ trực quan hình tượng chiếm ưu thế hơn trí nhớ từ ngữ – lôgic:“Giai đoạn lớp 1,2 ghi nhớ máy móc phát triển tương đối tốt và chiếm ưu thế hơn so với ghi nhớ có ý nghĩa.“Giai đoạn lớp 4,5 ghi nhớ có ý nghĩa và ghi nhớ từ ngữ được tăng cường.”Tuy nhiên, hiệu quả của việc ghi nhớ có chủ định còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tích cực tập trung trí tuệ của các em, sức hấp dẫn của nội dung tài liệu, yếu tố tâm lý tình cảm hay hứng thú của các em…”
Tóm lại, phát triển nhận thức cho học sinh tiểu học là yêu cầu quan trọng đối với việc giáo dục an toàn giao thông cho thông cho trẻ.“Tuy nhiên, sự phát triển nhận thức lứa tuổi này đòi hỏi ở nhà giáo dục sự kiên trì bền bỉ trong công tác giáo dục, muốn vậy thì trước hết mỗi bậc cha mẹ, thầy cô phải trở thành tấm gương về nghị lực trong mắt trẻ.”
7.1.5. Tình cảm ở học sinh tiểu học
Theo kết quả các nghiên cứu của N.S.Leitec và P.I. Iakobson thì đứa trẻ 7 tuổi thường chưa có khả năng tri giác đúng đắn những biểu hiện giận dữ, sự sợ hãi và nỗi kinh hoàng của người khác. Do sự thiếu hoàn thiện trong tri giác và sự hiểu biết những tình cảm mà làm cho học sinh tiểu học thường hay bắt chước máy móc người lớn trong việc biểu hiện tình cảm của mình. Vì thế có thể nói tình cảm của học sinh tiểu học chưa bền vững, dễ thay đổi. Khi đó, phương pháp giáo dục an toàn giao thông hiệu quả cho trẻ được kết hợp với các đặc tính trên, phát triển theo từng khối lớp đến từng em theo những kỹ năng phù hợp lứa tuổi.
7.1.6.Nhân cách ở học sinh tiểu học
Học sinh tiểu học là một thực thể hồn nhiên, ngây thơ và trong sáng.“Nét tính cách của trẻ đang dần được hình thành.“Nhìn chung việc hình thành nhân cách của học sinh tiểu học mang những đặc điểm cơ bản sau:”Nhân cách của các em lúc này mang tính chỉnh thể và hồn nhiên, luôn bộc lộ những nhận thức, tư tưởng, tình cảm, ý nghĩ của mình một cách vô tư, hồn nhiên, thật thà và ngay thẳng; những năng lực, tố chất của các em còn chưa được bộc lộ rõ rệt.Việc hình thành nhân cách sẽ được hoàn thiện dần cùng với tiến trình phát triển của mình. Giáo dục an toàn giao thông cho học sinh lứa tuổi hình thành nhân cách này là vấn đề rất phức tạp nhưng không phải nan giải.”
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
Tóm lại, học sinh tiểu học hồn nhiên, trong sáng, dễ thích nghi và tiếp nhận cái mới, luôn hướng tới tương lai nhưng các em chưa đủ ý thức, chưa đủ phẩm chất và năng lực như một công dân trong xã hội mà các em luôn cần sự bảo trợ, giúp đỡ, định hướng của người lớn, của gia đình, nhà trường và xã hội.
7.2.Cơ sở thực tiễn
7.2.1.Kế hoạch giáo dục an toàn giao thông của bộ
An toàn giao thông cho trẻ tiểu học chưa bao giờ khiến các gia đình, nhà trường và xã hội “bớt” lo lắng. Tình trạng ùn tắc và các sự cố giao thông do các em học sinh tụ tập, đi bộ dưới lòng đường, đi xe đạp hàng đôi, hàng ba… vẫn là chuyện thường gặp và vấn đề nâng cao hiệu quả giáo dục cho các em trong nhà trường luôn là “bức thiết” với xã hội.Để phòng tránh việc các em nhỏ không được “trang bị” đầy đủ kiến thức an toàn giao thông là nỗi lo của toàn xã hội.“Từ nhiều năm nay, Bộ giáo dục và đào tạo đã phối hợp với Bộ Công An, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia để thực hiện các bài học giáo dục an toàn giao thông lồng ghép trong các tiết học chính khóa, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, trật tự an toàn giao thông trong học đường cho tất cả học sinh các bậc học nói chung và Tiểu học nói riêng.“Nhằm nâng cao hiểu biết và ý thức của các em khi tham gia giao thông,hạn chế tối đa hoặc có thể giảm đi những đau thương và mất mát thiệt hại về người cũng như tài sản làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cả nước, góp phần nâng cao ý thức tôn trọng chấp hành”nghiêm về luật giao thông, biết tự bảo vệ tính mạng, tài sản kinh tế cho chính các em, gia đình và xã hội.”
7.2.2. Giáo dục an toàn giao thông trong trường Tiểu học
Nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các vi phạm an toàn giao thông cho học sinh, góp phần thực hiện hiệu quả công tác giáo dục an toàn giao thông của Bộ GD-ĐT đã triển khai.Từ nhiều năm nay các trường Tiểu học đã đưa việc tổ chức hoạt động dạy học theo tài liệu “An toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ” vào trong giờ học chính khóa ở tất cả các khối lớp và thực hiện lồng ghép, tích hợp nội dung giảng dạy ATGT trong các môn học và trong hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục an toàn giao thông trong trường học,giáo dục HS nắm vững các quy định của pháp luật khi tham gia giao thông và ngăn chặn, đẩy lùi các vi phạm an toàn giao thông cho học sinh, góp phần thực hiện hiệu quả an toàn giao thông.Để làm tốt công tác này nhà trường luôn có kế hoạch cụ thể và phân công nhiệm cho từng tổ chức,cá nhân trong trường để cùng nhau thực hiện tốt kế hoạch đã đề ra.Theo đó, các nội dung trọng tâm là các quy tắc giao thông đường bộ phù hợp với cấp học; quy định về đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe gắn máy, xe đạp máy. Ngoài ra còn phổ biến cho HS các kiến thức về bảo đảm an toàn khi tham gia giao thông; cảnh báo các lỗi vi phạm thường mắc phải, nguy cơ tai nạn và hậu quả phải gánh chịu khi vi phạm. Các trường Tiểu học đã thực hiện chỉ đạo quyết liệt việc bắt buộc đội mũ bảo hiểm cho HS từ 6 tuổi trở lên; Tổ chức tập huấn cho giáo viên; rà soát lại chương trình, nội dung, phương pháp, thời lượng giảng dạy về trật tự an toàn giao thông đã được thực hiện…
7.3. Khái quát phạm vi
7.3.1. Mục đích, ý nghĩa giáo dục an toàn giao thông cho học sinh Tiểu học
Mục tiêu giáo dục an toàn giao thông ở trường tiểu học là một bộ phận quan trọng của quá trình giáo dục nói chung. Giáo dục an toàn giao thông góp phần thực hiện, mục đích chung của quá trình giáo dục, hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu nhưng rất quan trọng của nhân cách người công dân để các em nghiêm túc tuân thủ luật pháp, hiểu được tầm quan trọng của vấn đề an toàn giao thông.Giáo dục an toàn giao thông ở Tiểu học nhằm đạt được mục đích sau:
Giúp học sinh phát triển nhận thức an toàn giao thông và các kỹ năng thực tế để áp dụng vào các hành vi hàng ngày khi các em đi trên đường. Học sinh phải biết về luật và hệ thống phương tiện giao thông, VD: Tránh xe thì phải tránh về bên phải, vượt xe là bên trái. Khi sang đường phải đi đúng phần đường cho người đi bộ và tín hiệu đèn xanh mới được đi… Phải bắt đầu từ những cái sơ khai nhất như đèn đỏ phải dừng lại, đèn xanh được đi.
“Từng bước xây dựng thói quen“ứng xử có văn hoá, đúng pháp luật, xoá bỏ những thói quen tuỳ tiện vi phạm quy tắc giao thông, hình thành ý thức tự giác tuân thủ pháp luật khi tham gia giao thông góp phần xây dựng môi trường giao thông trật tự, an toàn, văn minh,thân thiện.”Có thái độ không đồng tình với những hành vi vi phạm luật giao thông.”
“”Hướng dẫn học sinh biết cách phòng tránh tai nạn giao thông khi đi trên đường phố có các tình huống phức tạp, biết lựa chọn đường đi bảo đảm an toàn và có thái độ ứng xử văn minh khi tham gia giao thông.””
7.3.2. Nội dung giáo dục an toàn giao thông trong trường Tiểu học
Giáo dục an toàn giao thông cho các em học sinh tiểu học nhằm xây dựng ý thức giao thông cho các em từ nhỏ, hình thành những thói quen tốt sau này. Vì vậy, nội dung giáo dục pháp luật về an toàn giao thông cho học sinh tập trung nâng cao về nhận thức pháp luật và tâm lý pháp luật cho các em.Bám sát nội dung của Luật giao thông đường bộ.Chủ đề giáo dục an toàn giao thông xoay quanh 8 nội dung sau:
- Đi bộ và qua đường an toàn trên đường phố, trục lộ giao thông.
-An toàn khi ngồi trên xe máy, xe đạp.
-Cách đi xe đạp an toàn trên đường phố (kỹ năng đi xe an toàn).
-An toàn khi đi trên các phương tiện giao thông công cộng.
-Hiểu biết các hiệu lệnh điều khiển và chỉ huy giao thông (Điều khiển giao thông của cảnh sát giao thông).
-Đèn tín hiệu giao thông, biển báo hiệu giao thông, vạch kẻ trên đường…
-Những điều kiện an toàn, chưa an toàn của đường phố.
-Các loại đường giao thông và phương tiện giao thông.
-Tìm hiểu các nguyên nhân cơ bản gây tai nạn giao thông, cách phòng tránh tai nạn giao thông, trách nhiệm của học sinh trong việc đảm bảo an toàn giao thông.
Với 12 bài học thuộc các chủ đề Đi bộ an toàn; Nguy hiểm khi vui chơi ở những nơi không an toàn; Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông; Ngồi an toàn trên xe máy và xe đạp, trong xe ô tô và trên các phương tiện giao thông đường thủy; Biển báo hiệu đường bộ; Đi xe đạp an toàn và Dự đoán để tránh các tình huống nguy hiểm.Nội dung các bài dạy cụ thể của các khối lớp như sau:
Các bài dạy ở lớp 1:
Bài 1: An toàn và nguy hiểm
Bài 2: Tìm hiểu đường phố
Bài 3 : Đèn tín hiệu giao thông
Bài 4 : Đi bộ an toàn trên đường
Bài 5 : Đi bộ sang đường an toàn
Bài 6 : Ngồi an toàn trên xe đạp, xe máy
Các bài dạy ở lớp 2:
Bài 1: An toàn và nguy hiểm khi đi trên đường phố
Bài 2: Tìm hiểu đường phố
Bài 3 : Hiệu lệnh của Cảnh sát giao thông và biển báo hiệu giao thông đường bộ
Bài 4 : Đi bộ và qua đường an toàn
Bài 5 : Phương tiện giao thông đường bộ
Bài 6 : Ngồi an toàn trên xe đạp, xe máy
Các bài dạy ở lớp 3:
Bài 1: Đi bộ an toàn.
Bài 2: Đi bộ qua đường an toàn
Bài 3 : Đi bộ qua đường an toàn tại nơi đường giao nhau
Bài 4 : Nguy hiểm khi vui chơi ở những nơi không an toàn
Bài 5 : Nhớ đội mũ bảo hiểm nhé
Bài 6 : Ngồi an toàn trên xe máy xe đạp
Các bài dạy ở lớp 4 :
Bài 1: Nhớ đội mũ bảo hiểm nhé
Bài 2: Ngồi an toàn trên xe máy xe đạp
Bài 3: Ngồi an toàn trong xe ô tô và trên các phương tiện giao thông đường thủy.
Bài 4 : Biển báo hiệu đường bộ
Bài 5 : Em thích đi xe đạp an toàn
Bài 6 : Điều khiển xe đạp chuyển hướng an toàn.
Các bài dạy ở lớp 5:
Bài 1: Nhớ đội mũ bảo hiểm nhé .
Bài 2: Biển báo hiệu đường bộ .
Bài 3 : Em thích đi xe đạp an toàn.
Bài 4 : Điều khiển xe đạp chuyển hướng an toàn.
Bài 5 : Phòng tránh va chạm khi tầm nhìn bị hạn chế.
Bài 6:Dự đoán để tránh các tình huống nguy hiểm. .
| An toàn trên đường đi học | ||
7.4.2. Các nhân tố khách quan
Môi trường : Các phương tiện giao thông đa dạng, hình thức tham gia giao thông, … cũng có ảnh hưởng không nhỏ tới việc giáo dục thực tế cho trẻ lứa tuổi học sinh tiểu học. Môi trường thực tiễn tác động tới nhận thức và hành vi của trẻ, giúp trẻ chiêm nghiệm những bài học trên lớp. Nếu những gì các em nhìn nhận từ môi trường là phù hợp tiêu chuẩn của xã hội thì các em sẽ có điều kiện thực hành những điều các em đã được học trong nhà trường, từ đó góp phần hình thành ý thức và kĩ năng tham gia giao thông. Nếu không, những bài học từ nhà trường sẽ không đạt được hiệu quả giáo dục.
Giáo dục giao thông ngoài nhà trường: So với việc giảng dạy trong nhà trường với các giáo trình giáo dục an toàn giao thông trên lớp, các hình thức ngoại khóa an toàn giao thông, các môn dạy lồng ghép cho đến các hình thức giáo dục, hoạt động giáo dục xã hội an toàn giao thông,.. thì tình hình tuyên truyền giáo dục thực tiễn về giao thông đường bộ cũng có tác động đến nhận thức của các tầng lớp nhân dân, trong đó có cả học sinh.
Cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ : Việc quy hoạch tổ chức giao thông theo các tuyến, việc quy hoạch lòng đường hè phố văn minh, sạch đẹp,… giúp cho HS dễ dàng vận dụng những bài học từ trường lớp, từ đó hình thành ý thức tham gia GT.
7.5. Thực trạng của đề tài nghiên cứu
Trường Tiểu họcChấn Hưng được xây dựng trên địa bàn xã Chấn Hưng là một xã nằm phía Bắc huyện Vĩnh Tường, cách huyện Vĩnh Tường 10 km. Trường được thành lập năm 1991. Vị trí địa lý của xã có con đường quốc lộ số 2 đi qua thuận lợi cho giao thông đi lại và phát triển buôn bán.
7.5.1.Thuận lợi
-Tiếp tục nhận được sự quan tâm đầy đủ và toàn diện của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, Phòng Giáo dục và Đào tạo và sự đồng tình ủng hộ, quan tâm của đông đảo cha mẹ học sinh nhà trường.
- Cán bộ quản lý đều có trình độ trên chuẩn, có kinh nghiệm trong công tác quản lý trường học, nhiệt tình, trách nhiệm, tâm huyết với nghề.
- Đội ngũ giáo viên của trường 100% có trình độ trên chuẩn. Đa số giáo viên luôn phát huy tinh thần tự học và sáng tạo và sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học. Nhiều giáo viên đã mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy học, mạnh dạn thay đổi nội dung, hình thức tổ chức dạy học để đảm bảo 100% học sinh được học.
- Về GV chủ nhiệm lớp đều là những giáo viên nòng cốt, có tinh thần phấn đấu cao hàng năm đạt danh hiệu là Chiến sĩ thi đua cơ sở, GV dạy giỏi các cấp có lòng yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình năng nổ, tự học tự rèn, tham gia nghiên cứu tài liệu sách báo, học tập các khóa bồi dưỡng thường xuyên, thao giảng dự giờ để trao đổi kinh nghiệm để nâng cao trình độ chuyên môn. Ngoài ra, họ còn được Sở giáo dục đào tạo Vĩnh Phúc hướng dẫn tập huấn trang bị kiến thức về công tác giáo dục an toàn giao thông qua các tài liệu giảng dạy trong nội dung chương trình riêng và cung cấp các thiết bị đồ dùng dạy học an toàn giao thông từ lớp 1 đến lớp 5.
- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo chính quyền địa phương, sự chỉ đạo trực tiếp của phòng giáo dục đào tạo và các ban ngành đoàn thể nhất là hội Phụ huynh học sinh đã hỗ trợ cho việc dạy học và tổ chức các hoạt động về công tác giáo dục an toàn giao thông đạt hiệu quả .
7.5.2.Khó khăn
- Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học tập của con em mình, chưa quan tâm đến nhà trường. Một số phụ huynh học sinh đi làm ăn xa để con lại cho ông bà chăm sóc. Đây là một khó khăn của nhà trường trong việc phối hợp để giáo dục toàn diện cho học sinh.
- Về phía giáo viên, nhân viên: Tuy đã đủ về số lượng, song số lượng giáo viên hợp đồng tại trường nhiều chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh.
-Nhận thức của người dân về Luật giao thông và ý thức chấp hành Luật giao thông còn chưa cao.
- Do địa hình trường nằm gần quốc lộ 2 có rất nhiều loại xe lưu hành làm ảnh hưởng không ít vềsự an toàn giao thông cho HS trên đường đi học và về nhà.
7.5.3.Thực trạng giảng dạy hoạt động GD ATGT ở Trường Tiểu Chấn Hưng
-Trong hoạt động chuyên môn dạy và học Nhà trường thường xuyên nghiên cứu, cải tiến nâng cao chất lượng giảng dạy theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh, không ngừng đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với nội dung chương trình .
-Khi Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa nội dung giáo dục An toàn giao thông lồng ghép vào các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhà trường tiến hành triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tăng cường giáo dục an toàn giao thông cho học sinh.
-Trường luôn đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi thầy, cô giáo tâm huyết, trách nhiệm hơn trong việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Mỗi giáo viên trong nhà trường không chỉ nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến đời sống, tâm tư tình cảm của học sinh.
- Nhà trường còn thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp.Tuy nhiên việc tổ chức giáo dục an toàn giao thông có những đặc thù riêng khác với các hoạt động giáo dục khác, nội dung giáo dục không chỉ diễn ra trong môn học mà còn thông qua một số hoạt động khác (hoạt động ngoài giờ lên lớp, câu lạc bộ,...) cho nên kinh phí và cơ sở vật chất còn gặp nhiều hạn chế và khó khăn.
7.5.4. Thực trạng về đội ngũ giáo viên trường TH Chấn Hưng
- Đội ngũ GV chưa được đào tạo bài bản về giảng dạy ATGT,không có GV chuyên trách nên còn nhiều lúng túng trong việc tổ chức giáo dục ATGT qua các hoạt động thích hợp, chưa tận dụng hoặc có thực hiện song không mang ý nghĩa hình thành và phát triển kỹ năng giao thông cho học sinh .
- GV còn chú trọng vào kiến thức mang tính lý thuyết chưa chú trọng vào giáo dục kĩ năng thực hành, hình thành thói quen, hành vi chấp hành luật ATGT.
- Một bộ phận giáo viên chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng tham gia giao thông,chưa chịu khó tìm tòi các hình thức và phương pháp tổ chức cho các hoạt động này nên làm mất sự hứng thú của học sinh.
-GV còn chú trọng vào dạy kiến thức các môn chính như Toán,Tiếng việt mà thường bỏ qua các kĩ năng cần thiết hoặc dạy qua loa hời hợt mang tính hình thức chứ chưa khai thác được nội dung chính của bài.
- Số lượng giáo viên còn trẻ nhiều nên kinh nghiệm còn nhiều hạn chế,lúng túng trong quá trình dạy và lồng ghép vào các tiết học.
7.5.5. Thực trạng về việc tham giao thông ở các gia đình hiện nay.
-Nhiều phụ huynh chưa thật sự hợp tác với nhà trường trong công tác này.
-Một số phụ huynh không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe mô tô tham gia giao thông.
-Phụ huynh dùng xe không chỉ vận chuyển nông sản cồng kềnh mà lại còn phóng nhanh, vượt ẩu, rú ga, ...
-Kiến thức về Luật Giao thông của người tham gia giao thông ở xã còn nhiều hạn chế .
-Phụ huynh còn đi không đúng phần đường quy định, chở quá số người quy định.
7.5.6. Thực trạng tham gia giao thông của học sinh trường Tiểu Chấn Hưng
-Khi tham gia giao thông, rất nhiều học sinh không đội mũ bảo hiểm dù ngồi sau.
-Học sinh còn đi không đúng làn đường quy định, khi sang đường còn chưa biết sử dụng hiệu lệnh để xin đường.
-Học sinh dàn hàng ngang trên đường.Các em học sinh thường xuyên dàn hàng ngang trên đường khi điều khiển xe đạp.Vừa đi dàn hàng ngang, học sinh còn nói chuyện cười đùa, vô tư đùa giỡn rất nguy hiểm.
-Học sinh lạng lách đánh võng.Tình trạng này rất phổ biến, nhất là ở các nam sinh thường thích chứng tỏ mình "tay lái lụa". Tuy nhiên, việc này có thể gây nguy hiểm cho chính bản thân và những người xung quanh.
“Bản thân tôi luôn suy nghĩ và trăn trở khi tình trạng tham gia giao thông của các em còn mất an toàn như hiện nay thì việc xảy ra những tai nạn giao thông là điều không thể tránh khỏi.“Là người giáo viên không những chỉ có dạy học sinh những kiến thức văn hóa mà phải làm thế nào đây để học sinh trường mình có ý thức về Luật giao thông và không xem nhẹ việc trật tự ATGT để khỏi xảy ra tai nạn.”Vì vậy tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp thực hiện sau:”
7.6.Những biện pháp giáo dục an toàn giao thông ở trường TH CHấn Hưng
Biện pháp 1.Lập kế hoạch giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học.
Để làm tốt công công tác giáo dục an toàn giao thông cho học sinh của lớp mình thì ngay từ đầu năm học giáo viên cần lập một bảng kế hoạch cụ thểnhư là:
- Bám sát nội dung, yêu cầu của công văn của Sở Giáo dục và Đào tạo, PGD&ĐT tăng cường triển khai công tác giáo dục an toàn giao thông.
- Thực hiện nghiêm túc kế hoạch giảng dạy an toàn giao thông theo quy định, giáo viên lồng ghép nội dung giáo dục an toàn giao thông trong các môn học.
- Kết hợp giáo dục chính khóa với các hoạt động ngoại khóa, lồng ghép giáo dục an toàn giao thông với các cuộc vận động, các phong trào thi đua lớn của Ngành và các hoạt động của nhà trường.
-Tăng cường phối hợp, phát huy vai trò của các tổ chức trong trường, đặc biệt là tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh trong việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
- Phối hợp với Tổng phụ trách Đội triển khai thực hiện hoạt động tuyên truyền, giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông theo kế hoạch Đội.
- Thường xuyên nhắc nhở học sinh thực hiện quy định về ATGT, qua học sinh tuyên truyền đến cha mẹ học sinh.
- Có kế hoạch và hình thức kiểm tra, giám sát hàng ngày đối với học sinh
- Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, đôn đốc thực hiện, kịp thời biểu dương, khen thưởng.
- Đưa nội dung chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông vào nội quy nhà trường và là một trong các nội dung khen thưởng. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những học sinh có thành tích trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông.
- Những trường hợp học sinh vi phạm an toàn giao thông GV có biện pháp giáo dục học sinh và thông báo phụ huynh biết để cùng phối hợp.
-Tổ chức họp với phụ huynh học sinh để tuyên truyền nhắc nhở và ký cam kết đội mũ bảo hiểm cho học sinh khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy.
Ngoài các bài giảng lý thuyết trong giờ học chính khóa, các em còn được tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa được xây dựng đầy mới mẻ và thú vị mang tính chất “học mà chơi, chơi mà học”, trải nghiệm các bài giảng dễ nhớ, dễ hiểu mà vô cùng “thực tế”. Những “cải cách” này đã nhanh chóng được các em nhỏ yêu thích và hưởng ứng nhiệt tình như:
vTổ chức các hội thi,trò chơi:
- Tổ chức đóng, trình diễn tiểu phẩm về ATGT.
- Xây dựng clip các tình huống giao thông thường gặp và cách xử lí.
- Tổ chức những buổi sinh hoạt, thực hành về biển báo: đưa ra “mẹo” để các em dễ phân biệt và nhận biết các loại biển báo.
- Kết hợp với Đội thiếu niên tổ chức các cuộc thi về ATGT, đồng thời trao “Chuyên hiệu giao thông”
- Giao lưu về chủ đề ATGT nhân kỷ niệm ngày Thành lập Đoàn 26.3 ở trường .
- Tổ chức thi tìm hiểu luật giao thông thông qua các trò chơi: ghép tranh về biển báo, ai nhanh hơn…
- Thi sáng tác các khẩu hiệu về ATGT với chủ đề: “Đi đường em nhớ”;
- Thi thuyết trình về ATGT, Văn hóa giao thông;
- Tích cực tham gia các cuộc thi về ATGT do cấp trên phát động như: “Giao thông thông minh”, vẽ tranh: “Chiếc ô tô mơ ước”; Liên hoan phim về An toàn giao thông với chủ đề: “Xây dựng văn hóa giao thông trong thiếu niên,nhi đồng”…
-Tổ chức hội thi vẽ tranh, hội thi học tốt thể hiện những hiểu biết về an toàn giao thông.
vTổ chức thực hành, tham quan :
- Ở lớp GV thường xuyên tổ chức các hoạt động trò chơi giúp cho các em vừa thực hành, vừa thuộc bài ngay tại lớp, tạo hình thức thi đua trắc nghiệm để khảo sát kiến thức nhạy bén của các em khi tham gia học tập thực hành đưa ra những ý kiến cá nhân xác thực có thể áp dụng thực tế một cách chính xác.
- Ngoài ra, GV tổ chức các buổi tham quan thực tế ở địa phương dành cho HS khối lớp 4 và lớp 5 như đi xem các giao lộ có gắn tín hiệu đèn xanh đèn đỏ, ngã tư có vòng xuyến, đường phố có vỉa hè và các biển báo giao thông cắm trên trục đường từ từ xã Chấn Hưng đến các địa điểm khác trên huyện Vĩnh Tường hoặc thành phố Vĩnh Yên bằng phương tiện xe Buýt.
Biện pháp 4.Làm tốt công tác tuyên truyền và nêu gương trong nhà trường
- Tuyên truyền miệng trực tiếp: đó là việc thường xuyên nhắc nhở đúng người, đúng lỗi vi phạm; đưa thông tin liên quan đến trật tự ATGT vào nội dung sinh hoạt đầu tuần dưới cờ, sinh hoạt Đội, sinh hoạt lớp;Hàng tuần, sinh hoạt dưới cờ tổng phụ trách đội tổ chức cho các em tham gia trả lời những câu hỏi về an toàn giao thông đã được học trong tuần nhằm ôn lại kiến thức và hình thành thói quen nhận biết nhanh các biển báo giao thông. Đồng thời giúp cho các em có ý thức tuân theo luật và biết tự bảo vệ mình khi tham gia giao thông không có người lớn cùng đi.
-GV thường xuyên trao đổi tuyên truyền luật lệ an toàn giao thông với học sinh trong lớp mình .
-Tại các buổi sinh hoạt chuyên đề, ban giám hiệu nhà trường mời cảnh sát giao thông, nhân viên Công ty Honđa phối hợp phổ biến, tuyên truyền pháp luật, kỹ năng tham gia giao thông an toàn.
- Thực hiện trên hệ thống phát thanh của trường: mỗi tuần một lần, chương trình phát thanh măng non đều phải có các bài viết về ATGT và truyền đi các thông điệp về ATGT; phát tờ rơi, vẽ tranh cổ động; bắt buộc gắn khẩu hiệu về ATGT trong các lớp học, ngoài cổng trường.
- Kết hợp chặt chẽ với Ban đại diện cha mẹ học sinh để tranh thủ lồng ghép, tuyên truyền tới phụ huynh trong các buổi họp phụ huynh hoặc tiếp cận trực tiếp bởi phụ huynh có vai trò hết sức quan trọng trong việc nhắc nhở, làm gương cho con em mỗi ngày; Ký cam kết thực hiện ATGT giữa nhà trường và gia đình.
- Ngoài ra, nhà trường mời cảnh sát giao thông hoặc người thân của nạn nhân tử vong hay bị thương do tai nạn giao thông đến tuyên truyền cho học sinh và phụ huynh mỗi năm một lần để tăng cường hiệu quả tuyên truyền.
- Đưa quy định thực hiện ATGT vào tiêu chí thi đua của lớp, của trường. Đặc biệt là quy định về việc đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện (nếu không có mũ, nhất định không lên xe; mũ không cài quai cũng bị cờ đỏ nhắc nhở). Kịp thời tuyên dương, khen thưởng các lớp thực hiện tốt ATGT.
- Đề cao bài học gương mẫu, từ đội ngũ cán bộ, giáo viên trong trường đến các bậc phụ huynh đều phải thực hiện tốt ATGT để làm gương cho học sinh.
Biện pháp 5. Bồi dưỡng kiến thức ATGT cho giáo viên.
-Mỗi giáo viên không ngừng bồi dưỡng và tự bồi dưỡng kiến thức ATGT cho bản thân.Từ đó giáo viên có kế hoạch phát triển môn học và nâng cao chất lượng bài dạy.
- GV tham gia đầy đủ các lớp tập huấn của sở,chuyên đề của phòng, nhà trường từ đó áp dụng các kiến thức chuyên đề vào dạy phù hợp với học sinh.
-Tham gia các buổi sinh hoạt chuyên môn trong trường và huyện tổ chức.
-Học tập và chia sẻ những kinh nghiệm quý từ các các đồng nghiệp
- Sưu tầm các tài liệu về GD LLATGT để lựa chọn nội dung dạy phù hợp với học sinh
- Bồi dưỡng các tiết dạy ATGT.
-Tham gia dự giờ các tiết dạy mẫu ATGT.
- Chuẩn bị các tốt các tiết dạy GD an toàn giao thông để BGH dự giờ và đúc rút kinh nghiệm cho bản thân.
- GV tự làm đồ dùng dạy học ATGT và tự làm biển báo giao thông các loại .
Biện pháp 6.Sử dụng linh hoạt các PP dạy học và nâng cao chất lượng bài dạy.
Nếu chỉ giảng dạy những bài học lí thuyết “ khô cứng” các em khó tiếp thu được hành động đúng quy định ATGT.Vì vậy ,cần có những phương pháp giảng dạy mới mang tính “ thực tiễn” cao như: Mô tả trực quan ,trò chơi,...sẽ thu hút các em học tập, nắm bắt các nội dung nhanh chóng hơn.Tránh giáo dục áp đặt cho học sinh và làm các em nhớ lâu hơn giáo viên cần thực hiện một số việc như sau:
-Tăng cường sử dụng các phương tiện dạy học, thiết bị, đồ dùng trực quan làm tăng tính hấp dẫn của các giờ học về ATGT. Qua đó, các hoạt động học của học sinh trở nên dễ dàng và rèn luyện kĩ năng được tốt hơn. Các thiết bị dạy học đó có thể do nhà trường cung cấp nhưng quan trọng là do giáo viên tự tìm kiếm, sáng tạo, tự làm hoặc hướng dẫn học sinh làm.
-Nâng cao chất lượng các giờ học về kỹ năng tham gia giao thông an toàn như: kĩ năng đi bộ và qua đường an toàn, kĩ năng đi xe đạp an toàn, kĩ năng ngồi xe an toàn, kĩ năng qua đường ở nơi đường bộ giao nhau với đường sắt.
-Vận dụng, sáng tác các bài vè hoặc viết lời cho các làn điệu dân ca theo nội dung các bài học.
-Sử dụng các đoạn phim hoạt hình: vui học giao thông cùng Pokemon hay Thỏ và Rùa cùng em học giao thông.
-Sử dụng nhuần nhuyễn, linh hoạt các phương pháp giảng dạy, các kỹ thuật dạy học, đặc biệt là các phương pháp cùng tham gia như: động não, giải quyết vấn đề, xử lí tình huống đặc biệt là các tình huống giao thông nguy hiểm; các phương pháp khác như: thảo luận và hoạt động nhóm, sắm vai, thực hành, quan sát, đố vui, trò chơi tập thể…
-Tăng cường tính chất đối thoại, tính chất hòa nhập trong giờ học, tạo không khí cởi mở và môi trường học tập thân thiện, sự tin cậy và tôn trọng lẫn nhau để các em mạnh dạn bày tỏ quan điểm, trao đổi, tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề bài học đưa ra.
7.7. Lợi ích mang lại từ việc giáo dục an toàn giao thông cho học sinh
Từ thực tiễn tổ chứchoạt động giáo dục an toàn giao thôngcho học sinh mang lại một số lợi ích sau:
-Hình thành ý thức chấp hành tốt luật giao thông cho học sinh ngay từ khi cắp sách tới trường.
-Giáo dục ngay từ nhỏ cho các em sẽ giúp thế hệ trẻ trong tương lai biết sống và làm việc theo pháp luật, vì lợi ích chung cả cộng đồng.
-Mỗi người trong xã hội cần thực hiện tốt an toàn giao thông không chỉ vì lợi ích bản thân mà còn vì lợi ích của mọi người, của cộng đồng.
-Thực hiện tốt an toàn giao thông là đi đôi với việc nâng cao chất lượng cuộc sống xây dựng cộng đồng văn minh, an toàn cho mỗi chúng ta.
-Thể hiện lối sống văn hóa kỉ cương
- Đảm bảo tính mạng cho bản thân và cho những người xung quanh
-Được mọi người yêu mến quý trọng và học tập.
-Giúp tiết kiệm thời gian và tiền của.
8. Những thông tin cần được bảo mật : Không
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Chúng ta có thể thấy rằng giáo dục an toàn giao thông là điều cần thiết cho mọi người, mọi lứa tuổi. Đặc biệt là đối với lứa tuổi học sinh Tiểu học điều này càng cần thiết vì các em đang ở lứa tuổi bắt chước người lớn. Giáo dục an toàn giao thông là việc cần được tiến hành thường xuyên, liên tục, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, hoàn cảnh, hoạt động của từng loại đối tượng cụ thể. Việc giáo dục an toàn giao thông trong trường học có thể tiến hành theo những phương án sau:
vVề phía giáo viên:
-Ngoài việc trang bị kiến thức chuyên môn, giáo viên cần phải có kinh nghiệm thực tiễn và kiến thức thực tiễn. Giàu kiến thức thực tiễn giúp giáo viên làm sinh động bài giảng, gắn kết giữa nội dung bài giảng với thực tiễn thông qua những minh hoạ, ví dụ từ thực tiễn; từ đó người học dễ tiếp thu bài, dễ nhớ bài và điều quan trọng là người học thấy nội dung bài giảng gắn liền với cuộc sống chứ không phải xa rời, khó hiểu. Cùng với đó, năng lực tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cũng ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả GD. Biểu hiện cụ thể của năng lực này là thầy giáo biết giao việc cho học sinh, biết hướng dẫn các em làm việc, theo dõi và giúp đỡ kịp thời những em gặp khó khăn để em nào cũng làm việc có hiệu quả. Trong quá trình đó, thầy giáo còn cần gây được hứng thú học tập cho trẻ, kích thích sự suy nghĩ độc lập, sáng tạo của các em.Là những người cha, người mẹ thứ 2 của các em học sinh, các thầy cô giáo cũng đóng vai trò cầu nối quan trọng trong việc đem kiến thức, thông điệp giáo dục tích cực tới cho con trẻ. Do vậy để giáo dục trẻ về ATGT một cách hiệu quả giáo viên cũng cần thường xuyên tự nâng cao năng lực, hiểu biết của bản thân với các vấn đề xoay quanh ATGT, từ đó truyền tải những thông tin xác thực, dễ tiếp thu nhất tới các em.
-Giáo viên chủ nhiệm phải làm tốt công tác chủ nhiệm mà nhà trường phân công, thường xuyên thay đổi các hình thức sinh hoạt lớp.
-Với học sinh tiểu học, thầy cô giáo là người mẹ hiền thứ hai của các em, các em luôn luôn nghe lời dạy bảo và làm theo những gì thầy cô dạy, thầy cô giáo phải là tấm gương sáng về đạo đức, nhất là tấm gương về cách ứng xử văn hóa, chuẩn mực trong lời nói và việc làm.
-Chủ động nâng cao năng lực nhận thức và kỹ năng tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh thông qua quá trình tự nghiên cứu, tham khảo đồng nghiệp và đúc rút kinh nghiệm.
- Thường xuyên quan sát và thay đổi hoạt động cho phù hợp, tạo được sự hứng thú và hấp dẫn cho học sinh.Nghiêm chỉnh chấp hành Luật giao thông là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
vVề phía nhà trường:
-Việc tổ chức giáo dục an toàn giao thông trong trường cần được lập kế hoạch cụ thể, chi tiết ngay từ đầu mỗi năm học, tiến hành giáo dục an toàn giao thông thông qua môn học (nội khoá, ngoại khoá), thông qua việc dạy học tự chọn, qua hoạt động ngoài giờ lên lớp và hoạt động câu lạc bộ. Đây là một trong những điều kiện thuận lợi cho việc đưa hoạt động giáo dục này vào nhà trường một cách có hiệu quả.
-Thường xuyên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tập thể lành mạnh liên quan đến giáo dục kiến thức giao thông cho học sinh.
-Thiết kế trang trí tạo môi trường ở trong lớp,trong trường có nội dung các luật lệ ATGT cho học sinh gần gũi sát với thực tế của địa phương, phù hợp với từng lứa tuổi học sinh.
- Tổ chức tốt hoạt động ngoại khóa, ở phạm vi lớp khối của mình. Mỗi năm học sẽ có một số chủ đề rèn luyện kỹ năng tham gia giao thông được triển khai qua đó hình thành ý thức tham gia giao thông cho học sinh.
-Cần tạo điều kiện để tiến hành giáo dục an toàn giao thông trong nhà trường, trước hết là tài liệu cho giáo viên và cho học sinh.
-Tạo điều kiện tối đa trong khả năng về cơ sở vật chất và các điều kiện khác để tổ chức các hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho học sinh đạt được chất lượng và hiệu quả tốt nhất.
-Xây dựng các kế hoạch hoạt động cho từng tuần,từng tháng.
-Nhà trường cần thông tin thường xuyên cho Phụ huynh biết về các hoạt động giáo dục ATGT cho học sinh của Nhà trường. Nội dung các kỳ họp Phụ huynh, cần có nhiều nội dung trao đổi về giáo dục ATGT cho học sinh. Tổ chức các buổi truyền thông đến cha mẹ học sinh về nội dung ATGT. Nhà trường nên phân công giáo viên liên lạc thông qua các hình thức với phụ huynh có con em vi phạm Luật Giao thông tìm phương thức giáo dục ý thức chấp hành Luật Giao thông cho các em có hiệu quả nhất.
vVề phía phụ huynh học sinh:
-Gia đình, người thân có ảnh hưởng rất lớn tới trẻ em khi giáo dục ý thức tham gia giao thông cho học sinh. Việc gia đình chấp hành luật giao thông như thế nào, ý thức tuân thủ khi tham gia giao thông ra sao,… đều có ảnh hưởng trực tiếp tới việc xây dựng và hình thành văn hóa giao thông cho học sinh.Gia đình là trường học đầu tiên và cực kỳ quan trọng cho trẻ về việc tham gia giao thông. Những kiến thức bé học được từ bố mẹ trong những năm đầu đời sẽ hằn sâu và theo suốt cuộc đời”, vì vậy cần giáo dục cho con em mình ý thức chấp hành luật giao thông từ nhỏ. “Việc giáo dục con cái khi tham gia giao thông một cách cẩn thận, tỉ mỉ từng li từng tí không chỉ liên quan đến tính mạng và tài sản của bản thân mình mà còn liên quan đến nhiều người khác. Những kiến thức giao thông đã “ăn vào máu” từ gia đình truyền đạt trong suốt những năm đầu đời là vô cùng cần thiết.Hơn ai hết, cha mẹ là người gần gũi nhất với các em, hiểu biết rõ tâm tư tình cảm của các em và dễ dàng khuyên răn, dạy bảo các em chấp hành pháp luật. Vì vậy cha mẹ là người phải theo dõi hàng ngày khi các em tham gia giao như: đùa giỡn dưới lòng đường, băng qua đường không ngó trước ngó sau, phóng nhanh vượt ẩu, đi xe đạp hàng đôi, hàng ba.
- Phụ huynh tuyệt đối không cho con sử dụng xe máy khi chưa đủ tuổi; phải đội mũ bảo hiểm cho trẻ khi tham gia giao thông trên đường bộ và mặc áo phao khi đi trên đường thuỷ. Hơn ai hết phụ huynhphải nghiệm chỉ chấp hành luật giao thông, ứng xử có văn hoá khi tham gia giao thông. Bởi các em (đặc biệt là trẻ nhỏ) đều rất tin cha mẹ của mình. Hầu hết các hành vi cha mẹ làm đều được các em mặc định là đúng, xem là chuẩn mực và sẽ thích làm theo. Mặt khác, một khi phụ huynh đã sai thì chắc sẽ không thể nhắc nhở hay dạy bảo các em khi phạm luật vì chính bản thân mình cũng đã làm sai. Phụ huynh phải tự chấp hành tốt luật giao thông; tuyệt đối không vi phạm ATGT dù chỉ là một lỗi nhỏ. Mặt khác, phụ huynh phải cùng tham gia giáo dục ATGT cho các em ngay từ nhỏ.
- Phụ huynh cần thiết lập và duy trì mối liên hệ với Giáo viên chủ nhiệm, Giáo viên bộ môn qua gặp gỡ trực tiếp, gọi điện thoại, xem sổ liên lạc hay các kỳ họp Phụ huynh nắm bắt tình hình học tập và chấp hành Luật Giao thông của con em mình. Thường xuyên nắm bắt tình hình rèn luyện của con ở trường, lớp đồng thời cung cấp thông tin về chấp hành Luật Giao thông của con cho Giáo viên chủ nhiệm để hai bên cùng tìm giải pháp giáo dục trẻ. Tham gia đầy đủ các cuộc họp Phụ huynh, các hoạt động khác theo yêu cầu của trường, lớp. Nắm bắt thông tin và luôn giữ liên lạc với ban Phụ huynh, cán sự lớp và bạn bè thân thiết của con để biết việc đi đứng, học hành của con em mình.
10. Đánh giá lợi ích thu được được của sáng kiến
10.1. Đánh giá kết quả do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho học sinh tiểu học”. Phù hợp với lý luận về giáo dục, phù hợp với chủ trương, chính sách hiện hành về giáo dục và đào tạo của Nhà nước. Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng thử nghiệm trong điều kiện cụ thể tại trường Tiểu học Chấn Hưng và mang lại lợi ích thiết thực; Ngoài ra Sáng kiến kinh nghiệm này còn có khả năng áp dụng cho tất cả các trường Tiểu học.
- Trong thời gian công tác tại trường tôi đã điều tra nghiên cứu và thử áp dụng thực tế đã được các đồng nghiệp trong trường đồng tình ủng hộ. Kết quả cho thấy HS ý thức chấp hành tốt luật an toàn giao thông.
-Bảng khảo sát kiến thức và kĩ năng giao thông của học sinh của các lớp năm học :2019-2020
| Lớp | TSHS | KT và KN tham gia giao thông | |||||||||
| Kĩ năng thực hành về LLATGT | Nắm được kiến thức cơ bản về ATGT | Chưa nắm được kiến thức về ATGT | An toàn khi tham gia giao thông | Mất an toàn khi tham gia giao thông | |||||||
| SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | ||
| 1 | 100 | 91 | 91 | 94 | 94 | 6 | 6 | 95 | 95 | 5 | 5 |
| 2 | 100 | 96 | 96 | 95 | 95 | 5 | 5 | 96 | 96 | 4 | 4 |
| 3 | 100 | 94 | 94 | 95 | 95 | 5 | 5 | 96 | 96 | 4 | 4 |
| 4 | 100 | 93 | 93 | 94 | 94 | 6 | 6 | 97 | 97 | 3 | 3 |
| 5 | 100 | 95 | 95 | 96 | 96 | 4 | 4 | 97 | 97 | 3 | 3 |
- So sánh kết quả khảo sát học sinh tự đánh giá về kiến thức và kỹ năng tham gia giao thông trước và sau khi thực hiện SKKN:
| STT | Các KT và KN An toàn GT | Số HS tham gia KS | Trước khi thực hiện | Sau khi thực hiện | Tỷ lệ(Tăng)/giảm % | ||
| SL | % | SL | % | ||||
| 1 | Kĩ năng thực hành về GDLLATGT | 500 | 307 | 61,4 | 469 | 93,8 | 32,4 |
| 2 | Nắm được kiến thức cơ bản về ATGT | 500 | 349 | 69,8 | 474 | 94,8 | 25 |
| 3 | Chưa nắm được kiến thức về ATGT | 500 | 151 | 30,2 | 26 | 5,2 | 25 |
| 4 | An toàn khi tham gia giao thông | 500 | 268 | 53,6 | 481 | 96,2 | 42,6 |
| 5 | Mất an toàn khi tham gia giao thông | 500 | 232 | 46,4 | 19 | 3,8 | 42,6 |
Khi tổ chức hoạt động giáo dục tôi đã tiến hành nhận xét và đánh giá những yêu cầu đã đặt ra, đồng thời rút kinh nghiệm trong cách tổ chức hoạt động giáo dục và tôi nhận thấy:
- 100% học sinh của các lớp rất hào hứng và thích thú với hoạt động này. Nó đã cuốn hút các em; khuyến khích các em nắm được luật giao thông và giúp các em đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
- Thông qua hoạt động này, đã giúp các em tự điều chỉnh, bổ sung trao đổi,tuyên truyền tốt hơn để góp phần giáo dục cho các em những kỹ năng tham gia giao thông an toàn.
- Sau sáng kiến kinh nghiệm này tôi dự định sẽ tiếp tục nghiên cứu để thiết kế thêm hình thức và tìm thêm biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục an toàn giao thông cho HS được phong phú hơn.
10.2. Đánh giá kết quả do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của trường Tiểu học:
Sáng kiến kinh nghiệm này sau khi áp dụng được Ban giám hiệu, Hội đồng sư phạm trường Tiểu học Chấn Hưng đánh giá cao ở các tiêu chí sau:
- Sáng kiến có tính khả thi cao và có thể áp dụng rộng rãi ở các trường Tiểu học trong huyện.
- Sáng kiến mang lại hiệu quả cao về tính giáo dục theo hướng phát triển năng lực học sinh.
- Sáng kiến mang lại lợi ích thiết thực về nguồn lực con người góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong tương lai.
- Sáng kiến đã phát huy được tính tích cực, sáng tạo, chủ động của học sinh trong học tập và trong cuộc sống.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/