Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
1. Lời giới thiệu :
Năm học 2019 - 2020 là năm học tiếp tục thực hiện nghị quyết 04-NQ/TW khóa XII, chỉ thị 05-CT/TW của Bộ chính trị khóa XII và chuyên đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phòng, chống
suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29/NQ-TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Với nhiệm vụ chung của ngành đề ra là: - Duy trì tốt nền nếp, kỷ cương, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động giáo dục trong các cơ sở giáo dục tiểu học.
- Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lí và chất lượng đội ngũ giáo viên.
- Thực hiện tốt quy chế dân chủ, nâng cao vai trò, trách nhiệm, lương tâm, đạo đức nhà giáo. Khắc phụctiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục tiểu học.
- Nâng cao chất lượng dạy học 2 buổi/ngày.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ đã đề ra, trong công tác quản lý giáo dục ở các trường phổ thông. Một bộ phận quan trọng của chương trình giáo dục Tiểu học đó là hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp . Nó thực hiện nối tiếp các hoạt động dạy học; là con đường quan trọng để gắn học với hành, lí thuyết với thực tiễn, nhà trường với xã hội.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được quan niệm là những hoạt động giáo dục được tổ chức ngoài giờ học các môn văn hóa. Nó có vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách phát triển toàn diện cho HS bởi vì:
1.1. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp mang tính chất linh hoạt , mềm dẻo, mở.
1.2. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có nội dung mang tính tích hợp , tổng hợp cao của nhiều môn học , nhiều lĩnh vực khoa học và đời sống thực tiễn.
1.3. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tạo cơ hội cho HS được thực hành, trải nghiệm các kiến thức đã học vào trong thực tiễn cuộc sống,
1.4.Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tạo cơ hội thuận lợi cho HS được tham gia một cách tích cực, trên cơ sở đó giúp các emphát triển các phẩm chất và năng lực cần thiết.
1.5.Các hình thức đa dạng của Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp giúp cho việc chuyển tải các nội dung giáo dục tới HS một cách nhẹ nhàng, hấp dẫn.
1.6.Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có khả năng phối hợp, liên kết nhiều lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
- Góp phần củng cố, khắc sâu và phát triển những kiến thức HS đã được học qua các môn văn hóa.
- Tạo cơ hội cho HS được tham gia vào đời sống cộng đồng, vận dụng những kiến thức đã học vào trong cuộc sống thực tiễn. Trên cơ sở đó , phát triển vốn tri thức về các lĩnh vực đời sống xã hội cho HS; góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho các em.
- Tạo cơ hội cho HS được thực hành, trải nghiệm trong ác tình huống của cuộc sống, phát triển ở HS các kĩ năng cần thiết, phù hợp với lứa tuổi như: Kĩ năng trình bày suy nghĩ/ý tưởng, kĩ năng lắng nghe tích cực, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ năng tư duy sáng tạo, kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề, kĩ năng tìm kiếm sự hỗ trợ, kĩ năng ứng phó với căng thẳng, kĩ năng lập kế hoạch, kĩ năng hợp tác nhóm …
Từ những trăn trở và lý do đó tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: "Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt dộng giáo dục ngoài giờ lên lớp".
2. Tên sáng kiến:"Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp".
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
3. Tác giả sáng kiến:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến :
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến :
Lĩnh vực áp dụng:Các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Phạm vi được xem xét nghiên cứu đề tài này là các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường.
Đối tượng xem xét để nghiên cứu đề tài này là các giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp trường Tiểu học Chấn Hưng.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử :
Sáng kiến này được triển khai áp dụng lần đầu từ ngày 11/9/2018 đến nay tại trường Tiểu học.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
7.1 Nội dung của sáng kiến.
7.1.1 Cơ sở lý luận và thực tiễn định hướng cho việc nghiên cứu
7.1.1.1 Cơ sở lý luận
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp là những hoạt động giáo dục được thực hiện ngoài thời gian học tập, nhằm lôi cuốn đông đảo học sinh tham gia để mở rộng hiểu biết, tạo không khí vui tươi lành mạnh, tạo cơ hội để họcsinh rèn luyện thói quen sống trong cộng đồng và phát huy tối đa năng lực, sở thích của từng cá nhân.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp là một mặt hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần hình thành nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp được chia ra hai mức độ do phạm vị tác động của lực lượng tổ chức các hoạt động chi phối. Đó là Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp và hoạt động giáo dục ngoài nhà trường.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp do nhà trường quản lý chỉ đạo, với sự tham gia của các lực lượng xã hội, và do giáo viên dạy môn Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp trực tiếp tổ chức, hướng dẫn cho học sinh thực hiện. Nó được tiến hành xen kẽ hoặc tiếp nối hoạt động dạy – học trong phạm vi nhà trường hoặc trong đời sống xã hội. Hoạt động này diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình giáo dục, làm cho quá trình này được thực hiện mọi nơi, mọi lúc.
Phương pháp tổ chức Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp dựa trên định hướng chung về đổi mới phương pháp dạy học “Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, coi học sinh là chủ thể hoạt động.
Giáo viên dạy môn Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp có vai trò cố vấn, hỗ trợ, khuyến khích học sinh tham gia vào hoạt động một cách chủ động và tích cực. Là trung tâm tạo ra sự hứng khởi. Vì thế người dạy phải biết cách sắp xếp kho kiến thức một cách khoa học, theo thứ tự thời gian, theo chủ điểm, chủ đề để phù hợp với chương trình, chủ điểm từng tháng của năm học.
Lượng kiến thức, trò chơi phục vụ cho mỗi hoạt động phải phù hợp, không nặng nề khiến học sinh nhàm chán, không quá dài thời gian.
Thường xuyên phối hợp với giáo viên bộ môn khác để đảm bảo kiến thức vững chắc, tránh sai sót nhầm lẫn khiến học sinh có thể hiểu nhầm, hiệu lệch.
Trong nhà trường hoạt động của Đội luôn gắn liền với Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp vì vậy thường xuyên phối hợp với tổ chức Đội để hoạt động có chất lượng cao.
Giáo dục là một quá trình hoạt động kết hợp vai trò chủ đạo của giáo viên với sự tự giác, tích cực rèn luyện của học sinh nhằm hình thành ý thức, tình cảm và chủ yếu là hành vi, thói quen đạo đức phù hợp với các chuẩn mực xã hội đã quy định. Nhân cách học sinh được hình thành qua hai con đường cơ bản: con đường dạy - học và con đường hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp là một bộ phận cấu thành của hoạt động dạy học và giáo dục. Trong quá trình dạy học, ngoài việc cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học qua các bộ môn mà qua đó còn hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp làm cơ sở cho các em bổ sung và hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp. Tạo điều kiện cho các em làm quen với các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, giúp các em có cơ hội liên hệ các kiến thức đã học với thực tế cuộc sống trong cộng đồng.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động tự giáo dục, tự rèn luyện của học sinh, vì nó có nội dung phong phú hơn, phạm vi tiến hành rộng rãi hơn, khả năng liên kết các lực lượng giáo dục dồi dào hơn.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp có vị trí rất quan trọng trong quá trình giáo dục. Nó là cầu nối tạo ra mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội. Là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng cùng tham gia vào quá trình phát triển giáo dục của nhà trường. Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp mang lại hiệu quả giáo dục cao trong nhà trường phố thông. Vì ở lứa tuổi này các em rất thích và khát khao hoạt động, có tính năng động. Nên hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp là môi trường tốt nhất để các em thể hiện khả năng của mình, giúp cho nhà trường định hướng được quá trình giáo dục nhằm thực hiện tốt mục tiêu đào tạo của cấp học.
Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp là linh hồn của các hoạt động tập thể trong nhà trường. Nó là thước đo sự phối hợp tổ chức các hoạt động của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm góp phần “... nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung phương pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục; thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hoá giáo dục. Phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, sinh viên, đề cao năng lực tự học, tự hoàn thiện học vấn và tay nghề ... Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng Cộng Sản Việt Nam.
Với những kinh nghiệm của bản thân cộng với niềm đam mê trong công tác nâng cao chất lượng tổ chức các Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp. Và những trăn trở đó đã thúc đẩy trong tôi tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu và đúc kếtnhững kinh nghiệm của mình trong thời gian đãqua .
Nhằm trao đổi những kinh nghiệm và giúp những đồng nghiệp còn gặp khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động. Giúp học sinh rèn luyện các kĩ năng ứng xử, niềm tin trong cuộc sống, ý thức tự giác, tự lực sáng tạo trong con đường học tập, chủ động trong hoạt động tập thể
7.1.1.2 Cơ sở thực tiễn
- Góp phần củng cố, khắc sâu và phát triển những kiến thức HS đã được học qua các môn văn hóa.
- Tạo cơ hội cho HS được tham gia vào đời sống cộng đồng, vận dụng những kiến thức đã học vào trong cuộc sống thực tiễn. Trên cơ sở đó , phát triển vốn tri thức về các lĩnh vực đời sống xã hội cho HS; góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho các em.
- Tạo cơ hội cho HS được thực hành, trải nghiệm trong các tình huống của cuộc sống, phát triển ở HS các kĩ năng cần thiết, phù hợp với lứa tuổi như: Kĩ năng trình bày suy nghĩ/ý tưởng, kĩ năng lắng nghe tích cực, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ năng tư duy sáng tạo, kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề, kĩ năng tìm kiếm sự hỗ trợ, kĩ năng ứng phó với căng thẳng, kĩ năng lập kế hoạch, kĩ năng hợp tác nhóm …
Cùng với sự đổi mới về phương pháp dạy học ở các môn. Nhưng thực tế hiện nay tiết Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp chưa được giáo viên thực sự đầu tư ,đôi lúc lãng phí thời gian, thực hiện cho có, không những không phát huy tác dụng giáo dục cho học sinh mà còn gây sự nhàm chán trong học sinh. Vì vậy với tình hình đổi mới phương pháp giáo dục hiện nay chúng ta phải làm thế nào và bằng cách nào để có một tiết Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp hiệu quả, gây sự hứng thú trong học tập, rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh, đồng thời giúp các em nâng cao kiến thức, tầm hiểu biết mà thực tế các tiết học trên lớp các em chưa có điều kiện tiếp cận hoặc chưa có điều kiện để ôn lại. Triển khai và thực hiện tốt kế hoạch trong tuần, trong tháng.
Trong thực tế tiết dạy Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp nhiều phụ huynh học sinh coi đó là môn phụ, vì vậy mà từ đó phụ huynh cũng như học sinh không quan tâm đến tiết học này. Từ những khó khăn đó người trực tiếp giảng dạy phải biết cách làm thế nào đó để gây hứng thú, thu hút được học sinh và qua đó phụ huynh hiều về tầm quan trọng của tiết học Hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Từ những khó khăn trên nếu giáo viên không có sự tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu và không đầu tư cho môn học thì sẽ không gây được hứng thú học tập cho học sinh, tiết học sẽ nhàm chán và không có hiệu quả cao.
Khi nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức cáchoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp"để giúp người dạy nắm được phương pháp, nội dung, hình thức, trình tự các bước trong một tiết dạy; giúp giáo viên thuận lợi trong việc tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động tạo cho lớp học sôi nôi, gây hứng thú học tập cho học sinh. Tạo cho học sinh có một sân chơi nhưng cũng vừa góp phần to lớn vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Giúp các em rèn luyện các kĩ năng ứng xử, niềm tin trong cuộc sống, ý thức tự giác, tự lực sáng tạo trong con đường học tập, chủ động trong hoạt động tập thể.
7.1.2 Thực trạng tổ chức các hoạt dộng giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường Tiểu học
a, Thuận lợi :
Trường Tiểu học Chấn Hưng được thành lập năm 1992. Trường đã được công nhận trường chuẩn quốc gia năm 1999. Chấn Hưng là một trường nằm ở phía Bắc của huyện Vĩnh Tường với dân số hơn 9000 người, sống chủ yếu là nghề làm ruộng, dịch vụ buôn bán ít. Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của Đảng và chính quyền địa phương tạo điều kiện về cơ sở vật chất đủ phòng học 1 ca. Nhà trường có đội ngũ thầy cô giáo nhiệt tình với công việc được giao,yên tâm với nghề nghiệp, luôn học hỏi kinh nghiệm để giảng dạy; các em học sinh ngoan, chịu khó học tập, phụ huynh học sinh phần lớn quan tâm đến chất lượng học tập của con em. Chất lượng nhà trường cũng ngày một nâng cao.
- Được sự chỉ đạo sát sao của phòng GD&ĐT trong việc triển khai hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- Ban giám hiệu quan tâm chỉ đạo thực hiện HĐNGLL để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Giáo viên và phụ huynh học sinh có nhận thức chuyển biến đối với hoạt động này.
- 100% HS được học 2 buổi/ngày, thời lượng dành cho các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được quy định cụ thể trong Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học ( Ban hành kèm theo QĐ số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 5/5/2006 của Bộ GD & ĐT)
b) Khó khăn
* Thực trạng của nhà trường
Quy mô trường lớp:
- Tổng số học sinh: 993 em; nữ 474 em, chiếm tỷ lệ 47.7 %; chia làm 28 lớp. Trong đó:
KHỐI | SỐ LỚP | SỐ HỌC SINH | NAM | NỮ |
| I | 6 | 212 | 110 | 102 |
| II | 7 | 247 | 130 | 117 |
| III | 5 | 184 | 108 | 76 |
| IV | 5 | 182 | 93 | 89 |
| V | 5 | 169 | 79 | 90 |
| Tổng số | 28 | 993 | 519 | 474 |
Đội ngũ giáo viên:
- Đội ngũ CB - GV, NV: 48 người
Trong đó:
+ Nữ: 42 người, chiếm tỷ lệ: 87,5 %
+ BGH: 03 người; Giáo viên: 41 người (GVVH: 31 ,GV Âm nhạc:01; GV Mĩ thuật: 02; GV thể dục: 01; GV T.Anh: 05, tin học :1); Nhân viên:04 (01 kế toán, 01thư viện, 01 nhân viên văn phòng, 01 văn thư); TPT: 01 kiêm nhiệm.
+ Đảng viên: 25 đ/c. Chiếm tỷ lệ 52,1% .
+ Trình độ GV: 100% trình độ trên chuẩn.
+Tỷ lệ HS /lớp = 993/28= 35,5%
+ Tổ chuyên môn : có 5 tổ
- Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho HSTH việc chỉ đạo và thực hiện các hoạt động này ở các nhà trường nói chung và trường TH Chấn Hưng nói riêng còn gặp rất nhiều khó khăn , dẫn đến chất lượng và hiệu quả chưa cao.
- Các điều kiện phương tiện tổ chức các hoạt động còn thiếu, chưa được đầu tư nhiều.
- Số ít giáo viên chưa thực sự nhận thức được vai trò và tác dụng to lớn của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách học sinh.
- Nhận thức và sự ủng hộ của PHHS về HĐGDNGLL còn hạn chế.
- Cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu cụ thể: Thiếu các phòng chức năng như phòng Mĩ thuật, Âm nhạc, Ngoại ngữ...
- Kinh kế của địa phương chủ yếu là nông nghiệp nên kinh tế còn khó khăn, ảnh hưởng đến công tác xã hội hoá giáo dục.
- HS Tiểu học còn nhỏ, ham chơi hơn ham học; một số phụ huynh đi làm ăn xa nên chưa thực sự quan đến con em mình. Trình độ nhận thức một số em chậm phát triển.
- Hằng năm tỉ lệ giáo viên hợp đồng còn nhiều (năm học 2018-2019 có 13 GV hợp đồng, năm học 2019-2020 có 7 GV hợp đồng, ) nên phần nào cũng ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Đa số các em còn rụt rè, thiếu tự tin, kĩ năng làm việc theo nhóm còn hạn chế, khả năng ứng xử trước các tình huống không linh hoạt.
Khảo sát thực tế năm 2018(Phỏng vấn trực tiếp)
| Mức độ hứng thú (Bổ ích, được trau dồi kiến thức) | Số học sinh | Tỉ lệ % |
| Thích | 205 | 41,0 |
| Bình thường | 195 | 39,0 |
| Không thích | 100 | 20,0 |
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có vị trí hết sức quan trọng. Tuy nhiên vấn đề là cầntổ chức các hoạt động này như thế nào?Nội dung hoạt động là gì? Hình thức tổ chức hoạt động ra sao?... để thực hiện được mục tiêu hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho HS. Để góp phần tháo gỡ các khó khăn trên, tôi chọn chuyên đề “Nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học”
7.1.3 Một số giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp .
7.1.3.1 Đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo:
Thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Bộ, Sở và Phòng Giáo dục- Đào tạo về tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường.
Đảm bảo sự chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương. Để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp thì cầnphối kết hợp thật tốt với các lực lượng trong và ngoài nhà trường.
7.1.3.2 Tăng cường bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội giáo viên và học sinh trong trường về việc xây dựng, tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp:
- Bồi dưỡng về nhận thức:
Mỗi cán bộ, giáo viên cần nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng, vị trí, vai trò, chức năng nhiệm vụ của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường và sự hình thành phát triển nhân cách của học sinh.
Mỗi giáo viên làm tốt công tác tự bồi dưỡng chuyên môn để họ có thể vận dụng vào thực tiễn xây dựng tốt mục tiêu, kế hoạch hoạt đông, chọn lựa tốt hình thức tổ chức, cách thức tiến hành, đảm bảo được chất lượng hiệu quả của từng hoạt động.
- Bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ:
Duy trì tốt công tác bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, các kĩ năng thực hành: xây dựng, tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của giáo viên dưới hình thức chuyên đề. Khâu kiểm tra đánh giá và đúc rút kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện của giáo viên cần được triển khai có hiệu quả.
Quá trình bồi dưỡng phải đi sâu vào việc cung cấp cho giáo viên các kinh nghiệm thực tế về tổ chức, quản lí, thực hiện hoạt động giáo dục học sinh có hiệu quả của các đồng nghiệp, tổ chức triển khai cho giáo viên áp dụng vào thực tiễn công tác của bản thân.
7.1.3.3 Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục của nhà trường, của các khối lớp trong suốt năm học:
Khi xây dựng kế hoạch phải bám sát kế hoạch chỉ đạo chung của cấp trên, phải phù hợp với tình hình kinh tế địa phương và đặc biệt là phải phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của trường.
Kế hoạch phải cụ thể rõ ràng, về thời gian, mục tiêu, nội dung, phương pháp tổ chức thực hiện và phải được quán triệt đến tất cả giáo viên, cán bộ, nhân viên và học sinh trong trường.
Tất cả các hoạt động giáo dục theo chủ điểm đều phải được xác định rõ thời gian triển khai, mục tiêu giáo dục; xây dựng kế hoạch cho một hoạt động, phải chọn lựa hình thức hoạt động thật cụ thể, mang tính khả thi.
Tổ chức chỉ đạo và hướng dẫn giáo viên làm tốt công tác lập kế hoạch hoạt động, chọn lựa hình thức phù hợp với nội dung giáo dục, tổ chức triển khai thực hiện hoạt động phù hợp với tình hình cụ thể lớp mình phụ trách trên cơ sở kế hoạch chung của trường, của khối.
Sau mỗi hoạt động đều phải tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm cụ thể trong chỉ đạo quản lí và tổ chức thực hiện.
7.1.3.4 Xây dựng và tổ chức tốt các hoạt động giáo dục theo chủ điểm:
Cần thực hiện tốt một số yêu cầu sau để tổ chức có hiệu quả các hoạt động giáo dục theo chủ điểm trong chỉ đạo, quản lí,:
+ Về nguyên tắc tổ chức:
Bám sát vào các văn bản, chỉ đạo của các cấp.
Xác định rõ yêu cầu của hoạt động .
Các hình thức tổ chức phải chọn lựa phù hợp với nội dung giáo dục, với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh trong từng giai đoạn phát triển ở tiểu học (Nhi đồng khối 1,2,3 ; Đội viên khối 4,5).
Đảm bảo được tích tập thể và phát huy tốt tính tự giác, chủ động của học sinh.
Cần đảm bảo tính kế hoạch và sự cân đối với các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường.
+ Về hình thức và phương pháp tổ chức:
Hình thức tổ chức đa dạng, phong phú, hấp dẫn học sinh. Để tránh gây tâm lí nhàm chán trong HS thì không nên lặp đi, lặp lại quá nhiều lần một hình thức tổ chức,.
Cải tiến nội dung và hình thức tổ chức các ngày lễ kỉ niệm trong năm. Hạn chế những bài thuyết giảng quá dài dòng, bắt học sinh phải nghe mà không đọng lại nhiều trong nhận thức của các em, dẫn đến việc các em nói chuyện riêng, gây mất trật tự trong giờ sinh hoạt và không còn hứng thú với hoạt động tiếp theo.
Việc chọn lựa hình thức, phương thức tiến hành các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cần có sự xem xét đến nhu cầu và đặc điểm tâm lí của từng đối tượng học sinh của mình.
+ Về nội dung giáo dục:Nội dung và hình thức tổ chức HĐGDNGLL.
* Nội dung:
HĐGDNGLL bao gồm 9 chủ đề lớn ( được thực hiện đồng tâm từ lớp 1 đến lớp 5) theo từng tháng, từ tháng 9 năm trước đến tháng 5 năm sau. Đó là :
Chủ đề tháng 9 : Mái trường thân yêu của em
Chủ đề tháng 10 : Vòng tay bạn bè.
Chủ đề tháng 11: Biết ơn thầy giáo,cô giáo .
Chủ đề tháng 12 : Uống nước nhớ nguồn.
Chủ đề tháng 1 : Ngày Tết quê em
Chủ đề tháng 2 : Em yêu Tổ quốc Việt
Chủ đề tháng 3 : Yêu quý mẹ và cô giáo .
Chủ đề tháng 4 : Hòa bình và hữu nghị.
Chủ đề tháng 5: Bác Hồ kính yêu .
Mỗi chủ đề bao gồm 3-4 hoạt động . Ví dụ đối với lớp 5 cụ thể là:
| Tháng | Chủ đề | Các hoạt động |
| 9 | Mái trường thân yêu của em | 1.Lễ khai giảng 2.Xây dựng Sổ truyền thống lớp em 3.Bày cỗ Trung thu 4.Giao lưu tuyên truyền viên giỏi về ATGT |
| 10 | Vòng tay bạn bè | 1.Trò chơi : Trái bóng yêu thương 2.Tiểu phẩm “Dế Mèn bênh vực kẻ yếu” 3.Kết bạn cùng tiến 4.Tham gia các hoạt động nhân đạo. |
| 11 | Biết ơn thầy giáo,cô giáo | 1. Viết thư,gửi thiếp chúc mừng thầy cô giáo cũ. 2.Tìm hiểu về ngày Nhà giáo Việt 3.Hát về thầy cô giáo em. 4.Ngày hội môi trường |
| 12 | Uống nước nhớ nguồn. | 1. Tìm hiểu về ngày thành lập QĐNDVN và ngày Quốc phòng toàn dân 22/12( Giải ô chữ) 2. Giao lưu với các cựu chiến binh ở địa phương. 3. Em làm công tác Trần Quốc Toản. |
| … | ….. | ….. |
*) Hình thức.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
Hình thức tổ chức HĐGDNGLL rất phong phú, đa dạng, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và nhu cầu hoạt động của HS, phù hợp với đặc điểm, điều kiện các nhà trường hiện nay như : giao lưu văn nghệ; giao lưu hát dân ca; chơi các trò chơi dân gian; kể chuyện, diễn tiểu phẩm; làm thơ và đọc thơ, làm đèn ông sao; tổ chức các ngày hội; thi HS thanh lịch, thi vẻ đẹp đội viên; thi hùng biện; viết thư cho các chiến sỹ ở biên giới , hải đảo; thăm các gia đình thương binh liệt sỹ, các bà mẹ Việt Nam anh hùng; viết thư kết bạn với thiếu nhi quốc tế; ủng hộ các bạn HS nghèo vượt khó; làm vệ sinh và trang trí lớp học….
Ngoài ra, GV còn có thể tổ chức cho HS tham gia các câu lạc bộ tự chọn theo sở thích của các em và điều kiện của trường như:
- Câu lạc bộ bóng đá, bóng bàn, võ thuật….
- Câu lạc bộ khéo tay , hay làm.
- Câu lạc bộ hát dân ca.
- Câu lạc bộ vẽ tranh, làm thơ.
- Câu lạc bộ Toán học/Tiếng Anh…
- Câu lạc bộ văn nghệ……
Các CLB này được tổ chức dựa trên sự đăng kí tự nguyện tham gia của HS và điều kiện thực tế của nhà trường, GV và PHHS. Các CLB nên tổ chức theo quy mô trường, sinh hoạt khoảng 2 lần/ tháng. Mỗi CLB nên có một Ban chủ nhiệm (gồm GV, đại diện HS, đại diện PHHS) để điều hành các hoạt động, một ban cố vấn để hỗ trợ các vấn đề chuyên môn cho các em.
*. Thiết kế và tổ chức các HĐGDNGLL cho HS.
Thiết kế hoạt động
Một HĐGDNGLL thường được thiết kế bao gồm các mục sau:
Tên hoạt động ……………….
1. Mục tiêu hoạt động( HS cần đạt được gì sau hoạt động)
2. Thời lượng( Dự kiến thời lượng cần thiết để thực hiện hoạt động , có thể từ 30 phút đến 150 phút)
3. Quy mô hoạt động.( HĐ được tổ chức theo nhóm, theo tổ, theo lớp, khối lớp hay toàn trường, cụm trường)
4. Tài liệu và phương tiện( Xác định rõ những tài liệu, phương tiện cần thiết để thực hiện HĐ)
5. Các bước tiến hành( Xác định rõ các bước tiến hành HĐ)
6. Tư liệu tham khảo( Tùy theo nội dung HĐ, tư liệu tham khảo có thể bao gồm các bài hát , bài thơ,ca dao ,tục ngữ, danh ngôn , câu đố , trò chơi, tranh ảnh, tình huống, kịch bản tiểu phẩm, thông tin , sự kiện …..)
Tổ chức hoạt động .
Tổ chức một HĐGDNGLL thường bao gồm các bước cơ bản sau :
Bước 1 : Chuẩn bị.
GV phổ biến để HS nắm được mục đích , nội dung, yêu cầu của hoạt động và hướng dẫn các em chuẩn bị các tư liệu, phương tiện và vốn kiến thức cần thiết để thực hiện HĐ( VD như tập các tiết mục để tham gia liên hoan văn nghệ, chuẩn bị ôn kiến thức để tham gia Hội vui học tập…..). Tùy theo tính chất hoạt động, thời gian chuẩn bị có thể dài hay ngắn. Thậm chí có những HĐ đơn giản có thể không cần chuẩn bị trước.
Quá trình chuẩn bị HĐ của HS có thể thực hiện ở lớp , ở trường hoặc ở nhà.
Bước 2 : Tiến hành hoạt động.
Tùy theo quy mô và tính chất hoạt động, địa điểm tổ chức hoạt động có thể là ở lớp học, hội trường, sân trường hoặc ở một địa điểm ngoài trường. Bước này thường bao gồm các bước nhỏ sau :
- Tuyên bố lí do, giới thiệu tên hoạt động, mục đích,ý nghĩa của HĐ.
- Phổ biến nội dung, cách thức, yêu cầu HĐ
- HS thực hiện HĐ.
Bước 3: Tổng kết , đánh giá HĐ
GV cần phải tổ chức cho HS tham gia đánh giá HĐ, bình chọn các nhóm , cá nhân HS có ý thức và có kết quả HĐ tốt. Việc đánh giá HĐ pahir công khai, công bằng, chính xác. Nên có phần thưởng,dù nhỏ để động viên, khích lệ HS.
Kết thúc HĐ, GV nên tổng kết lại về ý nghĩa giáo dục của HĐ và dặn dò, giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị HĐ tiếp theo.
Là học sinh tiểu học nên nội dung giáo dục phải thật cụ thể rõ ràng về các chuẩn mực, các yêu cầu về hành vi đạo đức trẻ. Không nói chung chung, nói những câu bóng bẩy, học sinh không hiểu, không đem lại tác dụng giáo dục.
+ Thực hiện tốt các bước tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp:
- Bước chuẩn bị
- Bước tiến hành hoạt động
- Bước tổng kết đánh giá hoạt động
7.1.3.5 Tổ chức tốt các giờ chào cờ đầu tuần:
Tiết chào cờ đầu tuần là tiết sinh hoạt tập thể với qui mô toàn trường nên phải được chuẩn bị tốt, thực hiện nghiêm túc, bài bản để mang lại hiệu quả giáo dục. Hiệu trưởng chỉ đạo cho các thành viên có liên quan thực hiện tốt các yêu cầu sau:
- Tổng phụ trách Đội: Tập huấn đội trống, đội cờ, đội nghi thức làm tốt phần nghi thức, nghi lễ chào cờ, đảm bảo sự trang nghiêm.
- Giáo viên trực tuần: Phối hợp với Tổng phụ trách Đội( lấy kết quả theo dõi thi đua của đội Sao đỏ) làm tốt công tác đánh giá, xếp loại thi đua trong tuần. Nội dung đánh giá cần cụ thể rõ ràng về mặt điểm số, ngắn gọn súc tích về nội dung nhận xét, thể hiện rõ những ưu, khuyết điểm của các mặt hoạt động của học sinh trong tuần, có tác dụng khuyến khích động viên những ưu điểm và chấn chỉnh kịp thời những sai sót kịp thời nếu có.
Hiệu trưởng chuẩn bị tốt các nội dung cần thiết để nhắc nhở, triển khai đến học sinh. Nội dung này được thống nhất trong cuộc họp giao ban vào thứ sáu tuần trước giữa Tổng phụ trách Đội, giáo viên trực ban và Ban giám hiệu. Nội dung nói chuyện của Hiệu trưởng cần ngắn gọn, dễ hiểu. Việc giáo dục, nhắc nhở học sinh cũng cần nhẹ nhàng, sâu sắc có thể thông qua những câu chuyện trong sách báo, những câu chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh hoặc những tấm gương người thật việc thật ở cuộc sống quanh ta để giáo dục học sinh.
Cần xen tổ chức một số hoạt động khác như : tuyên truyền,văn nghệ, đọc truyện dưới cờ, quyên góp từ thiện,.. để tạo tính hấp dẫn, tạo không khí nhẹ nhàng, thoải mái, nâng cao hiệu quả giáo dục của giờ chào cờ.
7.1.3.6 Giáo viên chủ nhiệm thực hiện tốt giờ sinh hoạt lớp:
Giáo viên cần thực hiện đúng qui trình giờ sinh hoạt. Hình thành được kĩ năng tự quản của học sinh.
Khẳng định vai trò năng lực chỉ đạo, tổ chức và điều hành lớp của ban cán sự lớp.
Tạo không khí vui tươi, cởi mở giữa giáo viên và học sinh, học sinh và học sinh.
Khích lệ học sinh tự đưa ra những đánh giá nhận xét về bản thân, về bạn bè, về tổ lớp với việc tham gia vào hoạt động học tập và sinh hoạt ngoại khóa trong tuần.
Dành thời gian cuối giờ để tổchức một số hoạt động văn hóa, nghệ thuật, trò chơi học tập, vui chơi thư giãn,… để học sinh được giao lưu tư tưởng, trao đổi tâm tư, nguyện vọng,…
7.1.3.7 Nâng cao chất lượng hoạt động Đội và Sao nhi đồng trong nhà trường.
Công tác Đội, Sao nhi đồng trong nhà trường là mảng lớn trong hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của nhà trường. Qua công tác Đội và sinh hoạt Sao, học sinh được tham gia nhiều hoạt động tập thể, được trưởng thành về nhận thức, được rèn luyện về kĩ năng,… Chính hoạt động đội đã góp phần to lớn trong việc tổ chức thực hiện và nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường.
Chính vì vậy để nâng cao chất lượng của mảng hoạt động Đội và Sao, Tổng Phụ trách Đội phải làm tốt công tác xây dựng kế hoạch, hướng dẫn tổ chức thực hiện tốt kế hoạch ở các chi Đội, các Sao.
Tổng phụ trách Đội phải làm tốt công tác tham mưu cho Ban giám hiệu, tư vấn về chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên và Ban chỉ huy trong việc tổ chức điều hành các buổi sinh hoạt Đội và Sao nhi đồng.
Nâng cao chất lượng của Ban chỉ huy liên chi đội bằng các hình thức như bồi dưỡng, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ, về nhân thức, về năng lực chỉ huy và năng lực tự quản,…
Theo dõi và làm tốt công tác thi đua khen thưởng trong toàn Liên đội.
7.1.3.8 Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kế hoạch, đánh giá kết quả quá trình tiến hành các hoạt động:
Kiểm tra, đôn đốc, đánh giá kết quả là khâu quan trọng trong quá trình quản lí tổ chức thực hiện hoạt động ngoài giờ lên lớp của BGH , Tổ chuyên môn. Qua kiểm tra giúp nhà trường, tổ chuyên môn đánh giá lại những gì mà đơn vị đã làm được và những gì còn tồn tại so với mục tiêu đề ra. Từ đó đưa ra những biện pháp chỉ đạo kịp thời trong quản lí nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những tồn tại, yếu kém và góp phần thực hiện tốt các mục tiêu giáo dục.
Việc kiểm tra cần tiến hành kiểm tra thường xuyên theo định kì tuần, tháng, về tiến độ thực hiện kế hoạch. Kiểm tra toàn diện trực tiếp một số hoạt động : từ khâu xác định mục đích yêu cầu, chỉ đạo hướng dẫn đến tổ chức thực hiện và hiệu quả.
7.2 Về khả năng áp dụng của sáng kiến
8. Những thông tin cần được bảo mật :
Không có thông tin cần được bảo mật
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến :
Để sáng kiến được áp dụng có hiệu quả thì cần được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, sự ủng hộ tích cực của cấp ủy, ban giám hiệu, tập thể giáo viên, đặc biệt là các tổ trưởng chuyên môn,Tổng phụ trách đội.
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến :
10.1 Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả :
Qua áp dụng sáng kiến nêu trên về HĐNGLL trong những năm học qua ở trường Tiểu học Chấn Hưng đã có sự chuyển biến lớn cả về nhận thức và chất lượng hoạt động kết quả như sau:
Sự chuyển biến của hoạt động giáo dục của trường thấy được đó là: Nề nếp sinh hoạt giữa giờ được duy trì tốt và hoạt động có hiệu quả; phong trào văn nghệ thể dục thể thao được phát triển và đạt được nhiều thành tích đáng kể. Thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, học sinh dược rèn các kỹ năng sống như : Biết phòng và chống một số bệnh, có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, không chơi trò chơi nguy hiểm, có hành vi ửng xử tốt với mọi người xung quanh … Học sinh còn được tuyên truyền, tìm hiểu về : Kĩ năng sống, An toàn giao thông, Bảo vệ môi trường, Phòng chống bạo lực học đường, Quyền và bổn phận của trẻ em, ý nghĩa của các ngày chủ điểm… Học sinh thể hiện năng khiếu, kiến thức hiểu biết qua các hội thi do nhà trường, phòng giáo dục, tỉnh tổ chức: Khéo tay hay làm, Hái hoa dân chủ, Đố vui học tập,giao lưu kĩ năng sống, An toàn giao thông.
Trong kì thi giao lưu kĩ năng sống ,An toàn giao thôngnhà trường đã có học sinh tham gia và đạt giải nhất cấp huyện, giải nhì cấp tỉnh
Tỉ lệ học sinh chuyên cần /ngày 100%
Học sinh mạnh dạn tự tin phát biểu trước đám đông, lễ phép, chào hỏi thầy cô và khách lạ đến trường, biết trình bày ý kiến với thầy cô khi gặp khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Các em rất thích tham gia sinh hoạt Đội, nề nếp của các lớp rất tốt.
Chăm chỉ học tập, tinh thần hợp tác, ý thức giúp đỡ bạn bè lúc khó khăn.
Thực hiện tốt an toàn giao thông.
Học sinh rất tự tin tham gia sôi nổi các hoạt động của nhà trường.
Cha mẹ học sinh có sự đầu tư quan tâm đến con cái trong học tập, vui chơi.
Các em luôn điều chỉnh những hành vi sai của bản thân và bạn bè trong các hoạt động vui chơi và học tập.
Nâng cao năng lực quản lý chuyên môn cho cán bộ quản lý trong trường Tiểu học.
Nâng cao chất lượng hoạt động Dạy và Học, bởi vì Dạy và Học là hai hoạt động trung tâm của trường Tiểu học.
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường vì đây là cấp học nền tảng của học sinh Tiểu học.
Nâng cao năng lực chuyên môn và tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên.
Xây dựng được môi trường giáo dục thân thiện để thực hiện nhiệm vụ chính trị của Ngành.
10.2Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân:
Qua áp dụng sáng kiến nêu trên về HĐNGLL trong những năm học qua ở trường Tiểu học Chấn Hưng đã có sự chuyển biến lớn cả về nhận thức và chất lượng hoạt động kết quả như sau:
Sự chuyển biến của hoạt động giáo dục của trường thấy được đó là: Nề nếp sinh hoạt giữa giờ được duy trì tốt và hoạt động có hiệu quả; phong trào văn nghệ thể dục thể thao được phát triển và đạt được nhiều thành tích đáng kể. Thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, học sinh dược rèn các kỹ năng sống như : Biết phòng và chống một số bệnh, có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, không chơi trò chơi nguy hiểm, có hành vi ửng xử tốt với mọi người xung quanh … Học sinh còn được tuyên truyền, tìm hiểu về : Kĩ năng sống, An toàn giao thông, Bảo vệ môi trường, Phòng chống bạo lực học đường, Quyền và bổn phận của trẻ em, ý nghĩa của các ngày chủ điểm… Học sinh thể hiện năng khiếu, kiến thức hiểu biết qua các hội thi do nhà trường, phòng giáo dục, tỉnh tổ chức: Khéo tay hay làm, Hái hoa dân chủ, Đố vui học tập,giao lưu kĩ năng sống, An toàn giao thông.
Trong kì thi giao lưu kĩ năng sống ,An toàn giao thông nhà trường đã có học sinh tham gia và đạt giải nhất cấp huyện, giải nhì cấp tỉnh
Tỉ lệ học sinh chuyên cần /ngày 100%
Học sinh mạnh dạn tự tin phát biểu trước đám đông, lễ phép, chào hỏi thầy cô và khách lạ đến trường, biết trình bày ý kiến với thầy cô khi gặp khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Các em rất thích tham gia sinh hoạt Đội, nề nếp của các lớp rất tốt.
Chăm chỉ học tập, tinh thần hợp tác, ý thức giúp đỡ bạn bè lúc khó khăn.
Thực hiện tốt an toàn giao thông.
Học sinh rất tự tin tham gia sôi nổi các hoạt động của nhà trường.
Cha mẹ học sinh có sự đầu tư quan tâm đến con cái trong học tập, vui chơi.
Các em luôn điều chỉnh những hành vi sai của bản thân và bạn bè trong các hoạt động vui chơi và học tập.
Kết quả khảo sát năm 2019:
| Mức độ hứng thú (Bổ ích, được trau dồi kiến thức) | Số học sinh | Tỉ lệ % |
| Thích | 415 | 83,0 |
| Bình thường | 85 | 17.0 |
| Không thích | 0 | 0 |
Nâng cao năng lực quản lý chuyên môn cho cán bộ quản lý trong trường Tiểu học.
Nâng cao chất lượng hoạt động Dạy và Học, bởi vì Dạy và Học là hai hoạt động trung tâm của trường Tiểu học.
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường vì đây là cấp học nền tảng của học sinh Tiểu học.
Nâng cao năng lực chuyên môn và tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên.
Xây dựng được môi trường giáo dục thân thiện để thực hiện nhiệm vụ chính trị của Ngành.
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu.
Trên đây là báo cáo sáng kiến : "Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp" rất mong sự góp ý của các đồng nghiệp để báo cáo sáng kiến của tôi được đầy đủ, hoàn thiện hơn.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật giáo dục.
2. Điều lệ trường Tiểu học.
3. Nhiệm vụ năm học của Phòng giáo dục.
4. Kế hoạch năm học của nhà trường.
5. Modul 37, 38,39 -Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên
6. Hướng dẫn tổ chức HĐNGLL - Lưu Thu Thùy
7. Giáo trình HĐNGLL.
8.Tạp chí thế giới quanh ta.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/