Mô tả bản chất của sáng kiến:
Sáng kiến kinh nghiệm "Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc” lần đầu áp dụng với lớp nhỡ 1 trường MN Đại Hòa do tôi chủnhiệm đã mang lại kết quả rất cao. Bằng các biện pháp: Tạo môi trường học tập và rèn luyện cho trẻ. Xây dựng các hình thức vận động đa dạng thể loại và chuẩn bị chu đáo đồ dùng, đạo cụ cho tiết dạy để thu hút trẻ. Lồng ghép ôn luyện vào các môn học khác, ngày lễ ngày hội. Phối kết hợp với phụ huynh để giúp trẻ học tốt môn Âm nhạc. Hoạt động giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực.
1. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết (Phân tích ưu, nhược điểm)
*Ưu điểm:
*Đối với giải pháp 1:
Việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động và rèn luyện nhằm giúp trẻ có cơ hội được trải nghiệm từ đó trẻ nhận thức sâu hơn nội dung bài học. Chính vì vậy tôi tạo môi trường học tập trong lớp hoạt động một cách tích cực góp phần thực hiện tốt phương pháp đổi mới giáo dục mầm non
*Đối với giải pháp 2:
Việc sử dụng đa dạng thể loại vận động và chuẩn bị chu đáo đồ dùng, đạo cụ cho tiết dạy đã tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực, sáng tạo thu hút trẻ vào hoạt động âm nhạc.
* Đối với giải pháp 3:
Việc lồng ghép hoạt động âm nhạc thông qua các hoạt động khác đã làm cho các tiết học trở nên sinh động và hấp dẫn hơn; thông qua các ngày hội ngày lễ làm cho các cháu thêm phần hưng phấn, vui tươi, mạnh dạn, tự tin khi biểu diễn. Đây cũng là tiền đề giúp trẻ ham thích và muốn tham gia hoạt động âm nhạc.
*Đối với giải pháp 4:
Biện pháp phối hợp với phụ huynh để có đồ dùng và nguyên vật liệu làm đồ dùng âm nhạc cũng đã mang lại sự gắn bó mật thiết giữa gia đình và nhà trường trong công tác CSNDGD trẻ, đã làm cho phụ huynh thấy được tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc đối với trẻ.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
*Nhược điểm:
Một số phụ huynh chưa nhận thức hết được yêu cầu và tầm quan trọng về môn học.
Một số trẻ thiếu sự tập trung, chú ý khi tham gia hoạt động.
2 Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm của giải pháp đã biết:
*Biện pháp nhằm khắc phục nhược điểm:
Thường xuyên viết bài tuyên truyền với phụ huynh về vai trò của môn âm nhạc đối với sự phát triển của trẻ.
Đối với những trẻ ít tập trung thì tôi thường để trẻ ngồi bên cạnh để dễ nhắc nhở trẻ khi tham gia vào hoạt động. Ngoài ra trong giờ đón, trả trẻ tôi nhắc nhỡ phụ huynh về nhà nên cho trẻ xem những clip âm nhạc thiếu nhi để trẻ nghe và xem các hình thức vận động khác nhau để từ đó giúp trẻ cảm thụ âm nhạc tốt hơn.
Qua việc thực hiện giải pháp phối kết hợp với phụ huynh trong việc GDÂN cho trẻ và chú ý quan tâm đối với những trẻ thiếu tập trung tôi thấy đạt kết quả rất khả quan.
3. Nêu các điều kiện, phương tiện cần thiết để thực hiện và áp dụng giải pháp:
Về điều kiện:
Giáo viên và phụ huynh phải có sự phối hợp chặt chẽ với nhau trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ
Về phương tiện:
Trong tiết dạy giáo âm nhạc giáo viên phải thiết kế bài giảng điện tử để thu hút sự chú ý của trẻ, ngoài ra phải tận dụng những nguyên vật liệu, phế liệu để làm nhiều đạo cụ âm nhạc gây hứng thứ đối với trẻ.
4 Nêu các bước thực hiện giải pháp, cách thức thực hiện giải pháp (nhằm để giải quyết các vấn đề đã nêu trên)
Giải pháp 1: Tạo môi trường học tập và rèn luyện cho trẻ
Để tạo cho trẻ có một tâm thế tốt trước khi vào học thì tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, phòng âm nhạc và chú ý cách bố trí, sắp xếp các học cụ, đạo cụ, đội hình học để tạo môi trường thoải mái cho trẻ khi tiếp thu kiến thức.
Ví dụ: Khi thực hiện hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh họa thì tôi cho trẻ học tại phòng nghệ thuật. Vì ở phòng nghệ thuật khi vận động thì trẻ có thể tự mình soi gương và chỉnh sửa các động tác. Trẻ thấy mình trong gương trẻ rất thích thú qua đó kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
Ở lớp tôi bố trí một góc âm nhạc và tôi luôn thay đổi cách trang trí góc âm nhạc sao cho thật sinh động theo từng chủ đề để gây sự mới lạ và thu hút trẻ. Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc, trẻ có thể làm quen nhạc cụ, đạo cụ và trẻ sử dụng những nhạc cụ, đạo cụ đó để ôn luyện, củng cố những bài hát đã học, trẻ tự hát hay tự vận động theo nhạc, biểu diễn một mình hay một nhóm một cách thích thú và sáng tạo.
Trẻ 4-5 tuổi phát âm chưa được rõ vì thế khi trẻ hát tôi chú ý lắng nghe lời bài hát của trẻ để có sự điều chỉnh và sửa sai rèn luyện kịp thời. Để có một tiết học đạt kết quả, ngay từ đầu trước khi tổ chức hoạt động bản thân tôi đã tự tập luyện các bài hát vì tôi nghĩ nếu giáo viên hát chuẩn xác thì trẻ cảm thụ nội dung bài hát tốt hơn.
Mặt khác khi tổ chức tiết dạy tôi có sự nghiên cứu, suy nghĩ tìm cách vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ. Ví dụ: chủ đề nghề nghiệp khi dạy bài hát “Bác đưa thư vui tính”, tôi hóa trang và đóng vai bác đưa thư để gây sự hứng thú cho trẻ. Ngoài những phương thức hình ảnh trực quan tôi còn ứng dụng công nghệ thông tin vào các tiết học âm nhạc, bằng cách quay những đoạn clip mô phỏng cho bài hát tôi dạy, những hình ảnh được làm trên chính trẻ của tôi với biện pháp này trẻ rất hứng thú vì thấy mình xuất hiện trên tivi
Giải pháp 2: Xây dựng các hình thức vận động đa dạng thể loại và chuẩn bị chu đáo đồ dùng, đạo cụ cho tiết dạy để thu hút trẻ
Vận động và múa sáng tạo, gõ đệm theo nhạc là cách làm trẻ vui thích để phát triển kỹ năng thể chất. Múa tạo cơ hội để trẻ giải tỏa năng lượng, kích thích trí tưởng tượng và phát huy tính sáng tạo. Múa sáng tạo bao gồm những cử động thân thể nhằm truyền đạt một nội dung hình ảnh nào đó. VD thể hiện sự yêu thương thì làm động tác âu yếm; sự hùng hồn thì thể hiện bước đi mạnh, nhịp nhàng, dứt khoát.
Trong tiết học tôi tạo điều kiện cho trẻ tự nêu ý tưởng và tự chọn các hình thức vận động theo ý thích và sự sáng tạo của trẻ. Tôi khuyến khích, động viên trẻ thực hiện các hoạt động sáng tạo khác nhau mà không trùng với vận động của bạn hoặc các bài hát trước.
Ví dụ: Đối với bài hát “ Cháu thương chú bộ đội” tôi cho trẻ chọn múa minh họa theo lời bài hát nhưng với bài hát sẽ học tiếp theo nếu có giai điệu nhịp hàng, phấn khởi thì tôi gợi ý khéo léo để trẻ hát kết hợp vổ tay, gõ đệm theo các tiết tấu cho phù hợp.
Khi trẻ minh họa bài múa tôi chuẩn bi đạo cụ là hoa múa, dải lụa, quạt...
Đối với hình thức vổ tay hoặc gõ đệm theo tiết tấu thì tôi chuẩn bị phách trẻ, xắc xô, gáo dừa, song loan...
Để phát huy sự sáng tạo của trẻ ngoài việc trong tiết dạy lấy ý tưởng của trẻ về các động tác minh họa. Ở hoạt động ngoài trời, hoạt động chiều tôi cho trẻ tự thể hiện sự sáng tạo theo ý thích của trẻ.
VD: ngoài động tác múa cô đã hướng dẫn con có thể minh họa lời bài hát bằng hình thức khác nữa.
Ngoài việc chuẩn bị đồ dùng chu đáo cho phần dạy hát, nghe hát, vận động, bản thân tôi còn chú trọng đến phần trò chơi âm nhạc. Ở phần này tôi đã tổ chức và thường xuyên thay đổi hình thức các trò chơi âm nhạc. VD ở chủ đề “Trường mầm non” tôi cho trẻ chơi trò chơi “ cánh cửa kỳ diệu” trẻ bấm vào ô cửa sẽ xuất hiện 1 nốt nhạc và nốt nhạc đó sẽ vang lên 1 đoạn bài hát về chủ đề trẻ đang học, trẻ đoán và hát đúng tên bài hát đó. VD chủ đề “Bản thân” với trò chơi “ Hãy vui hát cùng tôi” trên màn hình xuất hiện 1 bạn trai hoặc 1 bạn gái, cháu thích chọn bạn nào thì bấm vào bạn ấy. Khi bấm vào bạn đó sẽ hát âm la về bài hát có chủ đề đang học. Cho trẻ đoán đó là bài hát gì và thể hiện nội dung bài hát đó. Bên cạnh đó tôi còn sử dụng mạng Internet để lấy các hình ảnh, âm thanh về các loại nhạc cụ cho trẻ quan sát và nghe âm thanh giai điệu của mỗi loại nhạc cụ; nghe độ to nhỏ của giai điệu bài hát, xướng âm cao độ của các nốt nhạc... Đối với giải pháp này trẻ rất hứng thú và phát triển ý tưởng sáng tạo trong vận động minh họa, tai nghe âm nhạc tốt.
*Giải pháp 3: Lồng ghép ôn luyện vào các môn học khác, ngày lễ ngày hội.
Thực hiện phương pháp dạy tích hợp, lồng ghép với các hoạt động khác tôi đã vận dụng để ôn luyện kỹ năng ca hát và vận động cho trẻ. Đối với hoạt động âm nhạc có thể lồng ghép, kết hợp với tất cả các bộ môn khác và còn giúp cho các bộ môn khác trở nên sinh động hơn. Ví dụ: hoạt động LQVH: với câu chuyên: “ Chú thỏ tinh khôn” tôi cho trẻ vận động theo bài hát: “ Trời nắng, trời mưa” ; đối với hoạt động tạo hình: đề tài: “vẽ và tô màu ông mặt trời” tôi cho trẻ hát và vỗ tay theo nhịp bài “Cháu vẽ ông mặt trời” ;hoạt động KPKH đề tài: Động vật nuôi trong gia đình, có các bài hát “Gà trống, mèo con, và cún con”, hoạt động LQVT đề tài: “Cao hơn – thấp hơn” tôi lồng ghép “Năm ngón tay ngoan” . Với giải pháp này trẻ được ôn luyện kỹ năng ca hát và vận động được thường xuyên nhằm khắc sâu kiến thức cho trẻ. Hơn thế nữa khi vận động lồng ghép vào các hoạt động khác trẻ đã thuộc lời bài hát và minh họa thành thục nên rất tự tin khi tthể hiện. Đối với hình thức này còn giúp trẻ rèn luyện tính mạnh dạn, tự tin
Thông qua các ngày hội ngày lễ “Bé vui đến trường, Tết trung thu, Chúng tôi là chiến sĩ nhí, Mừng xuân tươi thắm” tôi cho nhiều trẻ được tham gia biểu diễn văn nghệ mừng ngày hội. Trong ngày hội các cháu được lên biểu diễn, mặc các loại trang phục đẹp, cùng phối hợp với bạn biểu diễn. Các cháu được lên sân khấu biểu diễn trước cô giáo, phụ huynh, khán giả đã làm cho các cháu thêm phần hưng phấn, vui tươi, mạnh dạn, tự tin khi biểu diễn. Đây cũng là tiền đề giúp trẻ ham thích và muốn tham gia hoạt động âm nhạc.
*Giải pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh để giúp trẻ học tốt hoạt động Âm nhạc
Trong quá trình NDCSGD trẻ việc phối kết hợp với phụ huynh để cùng nâng cao chất lượng NDCSGD trẻ là không thể thiếu. Vì vậy để có nguyên vật liệu làm nên những dụng cụ âm nhạc tôi đã vận động phụ huynh nộp phách tre, gáo dừa, nắp ken. Ngoài ra tôi còn vận động các phụ huynh làm thợ mộc làm dụng cụ song loan cho trẻ gõ. Tôi còn vận động phụ huynh nộp vải rẻo để làm những chiếc hoa, dải lụa xinh xắn cho trẻ múa. Với sự hợp tác đắc lực của phụ huynh cũng là nguồn động lực giúp tô tự nhũ không những thực hiện tốt hoạt động âm nhạc mà còn phải làm tốt các công tác NDCSGD trẻ trong ngày để đáp lại tình cảm mà phụ huynh đã dành cho tôi, cho lớp.
Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không
Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
Qua việc thực hiện các biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc
- 100% trẻ được học đầy đủ các nội dung về hoạt động giáo dục âm nhạc.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/