Khoa học Tâm lý- Giáo dục đã khẳng định rằng ở độ tuổi mầm non thì những phẩm chất đạo đức, hành vi đầu tiên của con người được hình thành và ở các giai đoạn phát triển đạo đức sau này của mỗi con người đều phải mang đậm dấu ấn tuổi thơ bởi vì đây là giai đoạn quan trọng đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ em. Trẻ từ sơ sinh đến 6tuổi đã trải qua một bước phát triển rất dài với những giai đoạn phát triển khác nhau, ở mỗi giai đoạn đều có nhu cầu riêng, đòi hỏi phải có những tác động giáo dục thích hợp từ phía người lớn như A.X.Macarenco từng nói “Tôi không hề biết một trường hợp tính cách tốt đẹp xuất hiện mà lại không có hoàn cảnh giáo dục lành mạnh hoặc ngược lại” (A.I.Xôrôkina, 1977).
Trong những điều kiện sống phù hợp cũng như được thụ hưởng sự giáo dục đúng đắn thì trẻ em sẽ có những biểu hiện rõ rệt về mặt nhân cách và đó là một chỉ số quan trọng của qúa trình hình thành hành vi đạo đức cho trẻ. Ngành giáo dục nước ta đã xác định được mục tiêu và tầm quan trọng của việc giáo dục hành vi ứng xữ xã hội- một bộ phận của giáo dục hành vi đạo đức cho conngười trong quyết định số 55/QĐ ngày 03 tháng 02 năm 1990 của Bộ trưởngBộ Giáo dục là: “Hình thành ở trẻ những cơ sở đầu tiên của nhân cách conngười mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam giàu lòng thương yêu, biết quan tâm,nhường nhịn, giúp đỡ những người gần gũi: bố mẹ, bạn bè, giáo viên, thật thà,lễ phép, mạnh dạn, hồn nhiên”.
Trong sự nghiệp đổi mới giáo dục hiên nay thì một trong những nhiệmvụ của ngành giáo dục mầm non nước ta là hình thành cho trẻ hành vi ứng xử,giao tiếp theo quy tắc, chuẩn mực phù hợp với lứa tuổi thì việc giáo dục hànhvi ứng xử xã hội cho trẻ càng trở nên quan trọng. Hành vi ứng xử xã hội khôngphải bẩm sinh đã có mà phải trải qua một quá trình giáo dục và rèn luyện lâu dài. Qúa trình hình thành hành vi đạo đức cho mỗi đứa trẻ luôn phải gắn liền với việc giáo dục hành vi ứng xử xã hội phù hợp, đặc biệt đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi chính là giáo dục cho trẻ những hành vi ứng xử, cử chỉ, lời nói đúng đắn ban đầu từ trong các mối quan hệ xã hội hằng ngày. Qúa trình giáo dục hành vi ứng xử xã hội được kéo dài xuyên suốt bậc học mầm non đến khi đứa trẻ trưởng thành và chính thức trở thành một thành viên của xã hội chứ không đơn thuần chỉ nằm trong một khoảng thời gian ngắn ngủi. Chính vì thế, giáo dục hành vi ứng xử xã hội cho trẻ mẫu giáo lớn là một trong những nhiệm vụ quan trọng không thể tách rời trong quá trình hình thành hành vi đạo đức cho trẻ mầm non.
Có rất nhiều phương tiện, cách thức khác nhau để giáo dục hành vi ứng xử xã hội cho trẻ tại trường mầm non. Tuy nhiên, việc sử dụng hoạt động chủ đạo của lứa tuổi là hoạt động vui chơi nói chung và trò chơi đóng vai theo chủ đề nới riêng chính là phương tiện phù hợp và đạt được hiệu quả so với các hoạt động còn lại. Các công trình nghiên cứu của các nhà Tâm lý học và Giáo dụchọc Xô Viết như A.P.Uxova, Đ.B.Enconhin, Đ.V.Mendgierinxkaia,R.M.Rimburg, R.I.Giucopxkaia … đã chỉ rõ ra rằng thông qua trò chơi đóng vai thì trẻ em được tái hiện lại mối quan hệ xã hội của chính người lớn. Khi trẻ mô phỏng lại các hành động của nhân vật mình đóng vai thì đồng thời trẻ cũng phải tuân theo những chuẩn mực đời sống của nhân vật, những chuẩn mực đó dần chuyển vào đời sống tâm lý bên trong của trẻ và hình thành nên nhữnghành vi ứng xử xã hội, những phẩm chất của cá nhân từng trẻ.
Có thể thấy rằng, hiện nay việc giáo dục hành vi ứng xử xã hội nóichung và giáo dục hành vi ứng xử xã hội qua trò chơi đóng vai theo chủ đề nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế và chưa được chú ý một cách đúng mức. Đặc biệt hầu hết trường mầm non hiện nay nhìn chung vẫn chưa sử dụng có hiệu quả vai trò của trò chơi đóng vai theo chủ đề trong giáo dục hành vi ứng xử xã hội cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Lý do cho hạn chế nêu trên là giáo viên chưa đánh giá đúng mức tầm quan trọng của việc giáo dục hành vi ứng xử xã hội cũng như xây dựng được các biện pháp để giáo dục hành vi ứng xử cho trẻ phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí của mỗi lứa tuổi. Vì vậy với vai trò là một người giáo viên, tôi muốn sử dụng trò chơi đóng vai theo chủ đề như một phương tiện để giúp trẻ lứa tuổi mẫu giáo 5-6 tuổi hình thành và phát triển nhân cách nói chung và hành vi ứng xử xã hội nói riêng với tư cách chính trẻ là một thành viên của xã hội. Với những lí do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp giáo dục hành vi ứng xử xã hội cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi đóng vai theo chủ đề”.
Link tải bản đầy đủ: Tải xuống